Ben je gevoelig voor geluid? Hoogsensitieve mensen (HSP) hebben een gevoeliger zenuwstelsel waardoor prikkels vaak intenser binnen komen. Daarnaast speelt ook een diepgaande manier van verwerken bij hoogsensitiviteit een rol. Je kan bij een teveel aan zintuiglijke prikkels zoals geluid daardoor sneller last hebben van overprikkeling.
In dit artikel gaan we het hebben over de effecten van geluiden voor hoogsensitieve mensen en geef ik je handige tips zodat je er wat aan kunt doen.
Geluiden
Er heel wat geluiden waar je last van kunt hebben als je (over)gevoelig bent voor geluid. Voor iedereen is dat ook weer anders. De één reageert bijvoorbeeld sneller op huilende kinderen terwijl de ander meer last heeft van muziek.
💡 Meer over prikkels door geluid kun je bekijken in deze uitzending van de NTR over Prikkels – horen.
Hinderlijke geluiden
Een greep uit de geluiden die als vervelend worden ervaren
- Mensen die hard praten
- Muziek (te hard, in winkels, café’s enz)
- Kauwen, smakken, slurpen van mensen
- Geluidsoverlast door buren
- Harde wind
- Stads- en verkeersgeluiden
- Gillende & huilende kinderen
- Veel verschillende geluiden
- Blaffende honden
- Televisie geluiden
- Plotselinge geluiden
- Oorsuizen & constante piep in je oor (tinnitus)
- Vuurwerk
- Sirenes
Gevoelig voor geluid
Waarom zijn hoogsensitieve mensen eigenlijk gevoelig voor geluid? De mate waarin je last hebt van geluid verschilt per persoon en kan van een aantal factoren afhankelijk zijn. Hieronder heb ik ze voor je op een rijtje gezet.
Sensorische sensitiviteit
Hoogsensitieve mensen verwerken binnenkomende prikkels nauwkeuriger en diepgaander. Daardoor komt het allemaal sterker binnen en kan het ook sneller als overweldigend ervaren worden.
Acute of chronische overprikkeling
Wanneer je acuut of langdurig onder stress staat en niet de tijd hebt om de prikkels die binnen komen op jouw tempo te verwerken ontstaat overprikkeling. Dit kan zowel voortkomen uit sensorische sensitiviteit als ook door bijvoorbeeld een pittige periode in je leven of een combinatie ervan. Vaak ervaar je geluiden nóg harder.
Overspannen / burn-out
Als je langere tijd onder stress hebt gestaan en overspannen of burn-out bent geraakt is je tolerantie voor om het even welke prikkel zeer laag. Sommige mensen geven ook na een herstelde burn-out aan meer last te hebben van geluid dan voor hun burn-out.
Vermoeidheid & hoofdpijn
Ook kunnen vermoeidheid en hoofdpijn je gevoeligheid voor geluid versterken. Je bent dan minder in staat om prestaties neer te zeggen. Als gevolg daarvan kunnen je hersenen minder goed filteren waardoor je (nog) sneller overvoerd bent.
Fysieke aandoeningen
Ook is er een aantal fysieke aandoeningen die te maken hebben met geluid. Hieronder bespreek ik misofonie, tinnitus en hyperacusis.
Misofonie
Mensen die een extreme haat, woede en/of walging voelen bij onder meer eet geluiden van andere mensen, lijden aan misofonie. Smakken, kauwen, het afbijten van bijvoorbeeld een appel maar ook klikken met een pen, lopen op hakken, kraken van een chipszak, wiebelen van voet of been enz. Het betreft hier niet slechts een oppervlakkige ergernis in bovenstaande situaties maar een sterke emotionele reactie. Dit is niet zomaar gevoelig voor geluid zijn, er gaan namelijk heftige emoties mee gepaard. Wil je hier meer over weten? Vereniging Misofonie NL
💡 Het AMC in Amsterdam biedt momenteel behandelingen aan voor misofonie. Kijk voor meer informatie en behandelaren die gespecialiseerd zijn in misofonie hier.
Tinnitus
Bij tinnitus of ook wel oorsuizen genaamd hebben mensen last van een constant aanwezig geluid zonder dat dit ook daadwerkelijk buiten het hoofd aanwezig is. De geluiden worden onder andere omschreven als zoemen, fluiten, brommen, gesis. In meer dan de helft van de gevallen gaat dit samen met hyperacusis.
De NTR legt in deze video uit wat tinnitus is en hoe het ontstaat:
💡 Tinnitus kan een behoorlijke impact op je leven hebben. Met de juiste informatie en begeleiding kun je tinnitus leren accepteren en zorgen dat deze minder je aandacht trekt. Raadpleeg daarvoor je huisarts.
Hyperacusis
Hyperacusis wordt ook wel overgevoeligheid voor geluid genoemd en betekent vertaald uit het Grieks: ik hoor teveel. Stemmen klinken schel of doordringend. Het volume van iemand met hyperacusis staat als het ware permanent te hoog afgesteld en is nog een gradatie heftiger dan ‘gemiddeld’ gevoelig voor geluid zijn. Er is een vermoeden dat hyperacusis voortkomt uit schade aan het gehoororgaan. Door bijvoorbeeld een letsel (door ongeval, klap op het hoofd of anders) of blootstelling aan teveel lawaai. Ook kan het aangeboren zijn of een gevolg zijn van een hersenbloeding.
💡 Zoek hulp bij het omgaan met hyperacusis via een KNO arts of bekijk de bestaande therapieën en behandelingen bij de Stichting Hoormij.
Ervaringsverhaal
Karin van Hofwegen, hoogsensitief & gewichtsconsulente
Als kind had ik nooit zo’n last van geluiden, behalve van eet geluiden. Dat vond ik toen al vreselijk. Naarmate ik ouder werd kwam daar wel steeds meer bij. Vooral geluid waarop ik geen invloed heb is een trigger. Harde muziek (van iemand anders), een harde stem die boven geroezemoes uitkomt, een stationair draaiende auto; ik kan er behoorlijk door van slag raken. De ene keer word ik boos, soms verdrietig, soms doodmoe. In sommige periodes lukt het me totaal niet om er niet op te letten. Sterker nog: ik móet er bijna op reageren. Weinig constructief, want je wordt er doodmoe van.
Hoogsensitief zijn heeft ook veel voordelen. Ik zou niet anders willen. Maar die focus op dat geluid zou ik wel beter willen leren hanteren.
Ik heb wel gemerkt dat wanneer ik me goed voel, ik ook minder snel afgeleid ben. Ik stop nu heel veel energie in mijn nieuwe praktijk waarin ik mensen succesvol begeleid bij het afvallen en dat geeft ook veel energie! Focus op een doel werkt voor mij erg goed! Doordat ik voor mijn werk met voeding bezig ben (en er zelf ook op let) weet ik ook hoe belangrijk het is voor een HSP om op tijd te eten:
HSP TIP: Zorg dat je bloedsuikerspiegel zo constant mogelijk is. Wanneer je dipjes krijgt, raak je uit balans en dan ben je veel opener voor allerlei omgevingsfactoren. Dus eet regelmatig en eet niet al te veel suikers!
Meer informatie over Karin: www.optimaalgewicht.nl
Tips bij gevoeligheid voor geluid
Omdat elk mens een andere tolerantiegrens heeft voor geluid bespreek ik hier in z’n algemeenheid een aantal opties. Wat bij de één heel goed werkt kan voor de ander juist averechts werken. Probeer uit wat voor jou het beste werkt. Heb je serieuze klachten zoals bijvoorbeeld misofonie, tinnitus of hyperacusis, raadpleeg dan een arts.
Voldoende nachtrust
Voldoende nachtrust is essentieel om met geluiden (en andere prikkels) om te gaan als je gevoelig bent voor geluid. Je kunt namelijk veel meer hebben als je goed uitgeslapen bent. Wanneer je slecht slaapt of je onrustig voelt is het belangrijk hiernaar te gaan kijken al dan niet met hulp.
Luister naar je eigen muziek
Als je bijvoorbeeld tijdens het boodschappen doen last hebt van omgevingsgeluiden, luister dan via oordopjes of een koptelefoon je eigen muziek. Zo heeft mijn supermarkt zo’n zingende pop en een speeltoestel in de winkel staan. Geweldig voor kinderen, maar mij teveel herrie. Als ik een drukke dag heb gehad ben ik meer gevoelig voor geluid en ik doe dan ook mijn oordopjes in en zet mijn eigen muziek aan.
Handige hulpmiddelen
Er zijn een aantal handige hulpmiddelen die je zouden kunnen helpen als je gevoelig bent voor geluid. Probeer uit wat voor jou het beste werkt aangezien dit heel persoonlijk kan zijn. gevoelig voor geluid
- White noise apparaat/app of Youtube filmpje. Het constante frequentiespectrum van een white noise apparaat of app geeft veel hoogsensitieve mensen rust omdat het een constant geluid is en de onverwachtse geluiden, bijvoorbeeld ’s nachts, weg filtert.
- Essentiële oliën en andere aangename geurverspreiders. Deze kunnen je een prettig, rustgevend, vertrouw en/of veilig gevoel geven. De reuk is ook sterk gerelateerd aan emoties waardoor je er makkelijk fijne herinneringen en emoties mee op kunt roepen. Ook kan het helpen de aandacht van het geluid af te halen doordat je je reukzintuig op aangename wijze prikkelt.
- Oordopjes op maat. In hoorwinkels kun je vaak oordopjes op maat laten maken. Het filtert geluiden nog beter dan reguliere oordopjes. Je kunt hier overigens niet alle geluid mee weg filteren omdat je buiten je gehoorgang op meerde manieren geluid waarneemt. Let op: gebruik oordopjes altijd met mate, het te lang of te vaak dragen van oordopjes kan je intolerantie voor geluid namelijk verergeren.
- Koptelefoons met noise cancelling. Veel nieuwe koptelefoons hebben een functie voor actieve noise cancelling, deze filteren de geluiden van de omgeving weg.
Bewaar voor later op Pinterest:
8 Reacties
Altijd al hs geweest, maar pas sinds een jaar word ik gek van geluiden. Hard pratende /lachende mensen, muziek van buren maar vooral van huilende kinderen krijg ik moordneigingen. Ik merk dat ik kook van binnen…. Wordt echt laaiend… Lijkt alleen maar erger te worden.
Ik luister nu veel meditatie(muziek) en veel binaural beats, dat werkt heel rustgevend bij mij… Dit doe ik in bed. Nu nog iets geschikt zoeken voor overdag… Altijd oordopjes is ook zo raar. Iemand tips?
Ik voel me net hetzelfde en ben ook op zoek naar oplossingen zonder dat ik muziek moet opzetten of een hoofdtel/oordopjes dragen (doe ik al elke nacht, dus overdag wil ik het niet). Krijg er ook paniekaanvallen door omdat m’n lichaam die geluiden koppelt aan slechte ervaringen/trauma’s met geluiden waar ik helemaal knettergek van werd. Dus als er nog tips zijn om niet iedere keer zo gefocust te zijn op die geluiden, dan hoor ik die zeer graag!
Ik weet niet of je voor je trauma’s bent behandeld maar met emdr kan je dat deel fors ontprikkelen waardoor je amygdala veel minder als een roeptoeter afgaat.
Suus, ik heb precies hetzelfde. Je hebt er niks aan, maar het voelt wel fijn om herkenning te lezen. Dacht dat het altijd aan mij lag en me aanstelde. Maar blijkbaar zitten we toch met meerdere in hetzelfde schuitje. Wat verlang ik naar afgelegen wonen met alle rust en stilte.
Sinds ongeveer 7 jaar weet ik dat ik HS ben, en ben zelf gaan ontdekken wat dat allemaal inhoud, maar sinds 2 jaar wordt ik helemaal gestoord van geluiden, ik ervaar nu elke dag, de hele dag overlast van buren en vooral als ik ga slapen. Ik lig dus opgefokt en met hartkloppingen in bed en ga zo elke avond slapen. Ik ben ondertussen wel op. Slapen met oordopjes of noise cancelling headphone werkt niet want ik hoor het nog steeds. Bizar dat je gehoor zo sterk kan zijn.
Ik leef met je mee. Ik ervaar dit ook zo. Vooral bij het slapengaan heb ik last van geluiden zoals de zwembadpomp of de airco van de buren. Mensen geloven me niet als ik vertel dat ik die lage tonen vooral blijf horen zelfs als ik oordopjes indoe. Geruststellend dat ik niet de enige ben. Ik ben nu aan het proberen met white noise kwakende kikkers die me moeten helpen mijn aandacht af te leiden, met wisselend succes. Sterkte !
Bijna over lees ik dat mensen “te veel” horen, omdat hun gehoor juist te goed is.
Mijn gehoor is slecht (als sinds ik kind was), en heb ook last van een constante pieptoon (al jaren), maar hoor bijvoorbeeld wel de buren als ik naar een film zit te kijken terwijl mijn vriendin met een super goed gehoor zich niet irriteert aan de buren tijdens het kijken naar de film.
Ben ik dan toch hoogsensitief voor geluid, of heet dit anders…?
Daar ben ik ook wel benieuwd naar. Ik heb ook een slecht gehoor, maar lijk afwijkende geluiden eerder op te pikken dan goedhorende personen. Het zullen wel de beroemde HSPvoelsprieten zijn, maar gek is het wel een beetje.