Gelukkig blijkt uit allerlei onderzoeken over hoogsensitiviteit iets anders. Ja, er zijn hoogsensitieve mensen met een moeilijke jeugd, maar er zijn ook hoogsensitieve mensen die een prettige jeugd hebben ervaren en er zit een heel scala aan nuances tussenin.
In dit artikel vertel ik je meer over je jeugd in relatie tot je hoogsensitiviteit.
Hoogsensitief word je niet, je bent ermee geboren
Dit is een wezenlijk verschil. Deense onderzoekers ontdekten dat het het 5-HTTLPR-gen bij HSP’s meer voorkomt. Met dit gen heb je een aangeboren gevoeligheid voor zowel positieve als negatieve omgevingsinvloeden. Het is dus geen gebrek of een fout gen, je ervaart het leven simpelweg intenser.
Je kunt dus heel goed overgevoelig worden voor bepaalde zaken wanneer je veel stress hebt ervaren in je jeugd. Was jouw jeugd warm en fijn dan is de kans groot dat je veel minder last hebt van je hoogsensitiviteit.
Volgens Amerikaans onderzoek (Aron) is het bij hoogsensitieve mensen 50/50 voor wat betreft een fijne versus moeilijke jeugd. Ik ben benieuwd of verder onderzoek in de toekomst hier nog wat specifieker over gaat zijn.
💡 Lees ook: Omgaan met stress als je hoogsensitief bent
Een fijne jeugd
Een fijne jeugd wil zeggen dat je je veilig en geborgen hebt gevoeld. In de basis die je hebt meegekregen mocht je zijn zoals je bent, werd je opgevangen als je een fout had gemaakt (lees: leerde door vallen en opstaan) en kon je zonder problemen je emoties uiten.
Natuurlijk heb je ook in een fijne jeugd waarschijnlijk de nodige tegenslagen leren kennen. Maar zolang deze niet te ingrijpend waren (je stond bijvoorbeeld niet lang onder stress) en je ouders je hierin goed hebben kunnen begeleiden spreken we van een fijne jeugd.
Ook op school en andere plaatsen buiten het gezin zoals sportclubs waren verder weinig tot geen problemen.
Moeilijkheden in je jeugd
Verschillende situaties in je jeugd kunnen van invloed zijn op je leven. Er zijn moeilijkheden van klein en kortdurend tot groot en langdurend. Afhankelijk van de impact en duur kan dit in je verdere leven doorwerken. Er zijn mensen die van tijd tot tijd periodes hebben waarin ze stukken verwerken en in sommige gevallen is er zelfs sprake van PTSS (post traumatische stressstoornis). Ik benoem hieronder een aantal zaken die van invloed kunnen zijn in je jeugd. De impact is voor iedereen verschillend.
Pesten
Al heb je het thuis nog zo fijn (of niet), gepest worden op school heeft vaak een flinke impact. Het kan een behoorlijke knauw aan je eigenwaarde geven en langere tijd doorwerken in je leven.
Je sensitiviteit wordt niet begrepen
Het kan zijn dat mensen in het gezin en/of je omgeving je sensitiviteit niet snappen en vinden dat je je aanstelt of te ingewikkeld denkt. Als je dit vaak genoeg hoort stop je vanzelf met het delen van wat je daadwerkelijk voelt en denkt. Misschien dacht je (uiteindelijk) ook dat het niet normaal was. Met als gevolg dat je je bent gaan aanpassen en jouw gevoel aan de kant hebt geschoven.
Scheiding van je ouders
Een scheiding kan veel met jou als kind gedaan hebben. Welke impact dit had is per kind, leeftijd en wijze waarop je ouders ermee om zijn gegaan afhankelijk. Maar leuk is het nooit. Het kan zijn dat dit je verantwoordelijkheidsgevoel nog meer heeft aangewakkerd bijvoorbeeld of dat het jouw gevoel van een fijn & veilig thuis veranderd heeft.
Problemen thuis
Tot slot kan het zijn dat er problemen thuis waren. Dit kan van alles zijn. Van ruzie’s tussen je ouders, problemen in de familie tot psychische problemen (van depressie tot langdurige problemen) bij een van je ouders of broer/zus.
💡 KOPP/KVO. Indien er sprake is van een ouder (of beide) met kortdurende of langdurige psychische problemen spreken we van KOPP (kind van ouder met psychische problemen). Gecombineerd met HSP kan dit langdurige problemen in je eigenwaarde, gevoel van veiligheid en het vertrouwen van andere mensen geven. Lees hier meer over KOPP/KVO & HSP
Gevoelig voor afwijzing – Rejection Sensitivity
Wanneer je te maken hebt gekregen met afwijzing in je leven, ontwikkel je als hoogsensitief persoon een (over) gevoeligheid hiervoor. De zogenaamde afwijzingsgevoeligheid, ook wel Rejection Sensitivity genaamd.
💡 Lees ook: Ben je gevoelig voor afwijzing als HSP?
Hoe was jouw jeugd als HSP?
Ga eens voor jezelf na hoe jouw jeugd is verlopen en wanneer je daar (veel) stress in hebt ervaren in hoeverre dat nu nog steeds doorwerkt in de vorm van je snel onveilig voelen, sterk emotioneel reageren op situaties en de neiging je snel terug te trekken. Dit versterkt de uitdagingen die bij hoogsensitiviteit horen.
Een jeugd wordt onderling tussen broers/zussen vaak verschillend ervaren. Wanneer je broers/zussen bijvoorbeeld niet hoogsensitief zijn kunnen zij een heel andere beleving van exact dezelfde jeugd hebben.
Indien je hier nog dagelijks last van hebt raad ik je aan hulp te zoeken. Je kunt hierbij denken aan een HSP coach, haptonoom, psycholoog (bekend met HSP) en bijvoorbeeld een ACT therapeut. Indien je door de impact naast je HSP ook psychische problemen hebt ontwikkeld zoek dan naar een therapeut of psycholoog gespecialiseerd in trauma’s en psychische problemen in je omgeving. Wanneer je een volwassen KOPP bent (kind van ouder met psychische problemen) raad ik je KOPP coaching aan.
💡Lees ook: De 7 fases naar een positieve HSP flow voor meer inzicht en tips hoe je je hoogsensitiviteit positiever kunt ervaren.
8 Reacties
In mijn jeugd was er volgens mij niets bekend over HSP. Ik legde pas de link toen ik 50 jaar werd. Terugkijkend op mijn jeugd en leven kan ik zaken beter plaatsen nu. Ik ben milder naar mijzelf en begrijp waarom de “zaken” gingen zoals ze toen gingen. Onbegrip, eenzaamheid,niet begrepen worden, niet tegen onrecht kunnen. Ik ben blij met wie ik ben en kan mijzelf nu volledig accepteren. Het eenzame, verdrietige meisje behoort tot het verleden. Ze heeft zich er krachtig door heen beslaan.
Prachtig hoe je dit hebt kunnen transformeren, een mooi voorbeeld voor alle mensen die hiermee worstelen. Dank je wel voor het delen!
Ik ben helaas TE berschermd opgevoed èn ik werd verwend tot het oneindige. Dat wreekte zich later in een angststoornis toen ik 14 was, en die in nog steeds niet helemaal over. Ik kwam als elfjarige al op de MAVO terecht en het leeftijdsverschil met m’n klasgenoten was enorm. Ik speelde nog met m’n elektrische trein en m’n racebaan terwijl de anderen het al over verkering hadden. Wist ik veel? Afijn, getrouwd, 1 zoon, gescheiden, wéér getrouwd, 2e vrouw overleden aan darmkanker, daarna m’n baan kwijt na 16 jaar, toen heb ik m’n hondje moeten laten inslapen, en sindsdien is m’n leven een chaos. Ik ben hps met ADD, weliswaar met een vast inkomen, maar ik weet niet meer wat geluk en wat rust is. Ik dacht eerder dit jaar dat ik uit m’n depressie was, maar helaas: te vroeg gejuichd.
Ik begrijp dat je een specialisatie hebt voor Kopp kinderen. Misschien een idee om ook te specialiseren op Brussen? Als Brus (broer of zus van een zorgintensief kind) heb je ook te maken met een ingewikkelde problematiek als kind. Als hoogsensitief kind ben je over het algemeen een kei geworden in jezelf totaal wegcijferen waardoor je geen kind hebt kunnen zijn en soms als volwassene nog je ruimte niet in kan nemen.
Hoi Deborah,
Die heb ik ook in de praktijk inderdaad. Goed dat je het benoemt.
Warme groet,
Maaike
Sinds ongeveer een half jaar ben ik er achter dat ik hoogsensitief ben. Ik heb de ontdekking ervaren als het uitpakken van een waardevol cadeau. Na het vele lezen over HSP (ook in combinatie met introversie) lijkt het wel of ik een soort van reset heb gehad en alles wat ik tot nu toe in mijn leven heb meegemaakt/heb geleerd beter op zijn plek valt. Ik ben enorm dankbaar en blij dat ik dit nu over mezelf weet, en ik weet zeker dat ik in de toekomst dit ga/kan gebruiken om niet in de valkuilen van HSP te vallen en lekker mezelf te blijven zoals ik dat de afgelopen 50 jaar heb gedaan.
Ik heb overigens in mijn jeugd geen moeilijkheden ervaren.
Eigenlijk heb ik mijn jeugd volledig overgeslagen, omdat er altijd een gespannen sfeer was tussen mijn ouders. Veel fysieke en geestelijke gezondheidsklachten. M’n vader heeft totaal nooit geïnvesteerd in zijn kinderen en vrouw. Mijn moeder moest overal de voor zorgen. Was natuurlijk ook de dondershond. Maar zij was en is een fantastische moeder voor mij geweest. Heb eraan te danken, dat ik mag zijn zoals ik nu ben, en dat ik me heb kunnen staande houden. Een vrouw uit één stuk!!
Maar door die gespannen toestand, de liefde van mijn leven gemist. Nooit vriendinnetjes gehad. Ben wel getrouwd geweest, maar daar was ik zo weg na anderhalf jaar. Tien keer niets. Na een zware depressie, en angststoornis, en o.a. astma tegelijk, zit ik sinds half 2018 zeer goed in m’n vel. totaal geen klachten meer. alleen, nu ik bruis van de energie, en alleen ben, wringt het aan alle kanten, omdat ik niets kan delen met een partner, die ik toch wel erg behoef. Het is wel zo dat ik goed op mezelf zijn kan, maar toch! Wel een eenzaam bestaan, maar voel dat niet als zodanig. Of er nog een vrouw kom, weet ik niet, ben niet meer de jongste (68).
voel me ondanks het gemis, toch een gelukkig voldaan mens, niet in het minst, door het geloof in God!! Of liever gezegd Hij gelooft in mij!!
Dit was het in het kort, nou ja kort? Ha,ha. groetjes Gerrit.
Dag Maaike,
Kan je ook een keer iets schrijven over wat HSP met je doet als je van 6-16 jaar gewoond hebt op een schippersinternaat? En als oudste meisje de jongere broertjes en zusjes in de gaten hield en hen hielp waar nodig.
We zagen onze ouders om het weekend en in de vakanties.
Ik lees hier nooit iets over en komt ook niet zo vaak voor, maar er zijn veel kinderen die het er moeilijk mee hadden.