Doordat het verschil tussen hoogsensitiviteit en overgevoeligheid niet altijd duidelijk is en deze in HSP kenmerken lijstjes soms op één hoop belanden zijn er een aantal misverstanden over hoogsensitiviteit ontstaan. In dit artikel ga ik daar dieper op in.
Hoogsensitiviteit versus overgevoeligheid
Laten we beginnen met het verschil tussen hoogsensitiviteit en overgevoeligheid. Hoogsensitiviteit is een persoonskenmerk waarmee je wordt geboren. Overgevoeligheid is een gevolg van negatieve omstandigheden in het leven. Je kunt dit ook ontwikkelen als je niet hoogsensitief bent. HSP’s zijn vatbaarder voor ervaringen uit de omgeving en sociale factoren en kunnen overgevoeligheid daardoor sneller ontwikkelen.
Misverstanden over hoogsensitiviteit
Hieronder vind je een aantal misverstanden over hoogsensitiviteit die mede ontstaan zijn doordat hoogsensitiviteit en overgevoeligheid door elkaar zijn gehaald.
1. Je wordt hoogsensitief door moeilijkheden in je jeugd
Wat hier vaak eigenlijk bedoeld wordt is dat de lasten van je hoogsensitiviteit tevoorschijn kunnen komen door moeilijkheden in je jeugd (en/of daarna). Dit heeft alles te maken met een ontwikkelde overgevoeligheid. Je opmerkzaamheid en diepgaande verwerking die jouw hoogsensitiviteit kenmerkt was er namelijk al bij je geboorte.
💡 Lees ook: Hoe was jouw jeugd als HSP?
2. Hoogsensitieve mensen huilen vaak of zijn labiel
Dit is een van de hardnekkigste misverstanden over hoogsensitiviteit. Waarom huilen mensen eigenlijk? Dit kan komen door een nare gebeurtenis, maar ook van ontroering. Iets wat intenser voelbaar is door het inlevingsvermogen van HSP’s.
Omdat hoogsensitieve mensen vatbaarder zijn voor (teveel) stress, kan het ook zijn dat hoogsensitieve mensen als gevolg daarvan huilen. Dit helpt onder meer om spanning kwijt te raken. Een mooi mechanisme van het lichaam, daar is niks labiels aan. Maar het hoeft niet. Er zijn ook HSP’s die weinig of helemaal niet huilen, dit is namelijk geen kenmerk van hoogsensitiviteit.
Bij overgevoeligheid is iemand feitelijk sneller gestrest. Dit komt door angst voor bijvoorbeeld afwijzing of op andere gebieden. En die stress moet vervolgens ontlaad worden, heel simpel.
3. Als HSP ben je gevoelig voor kritiek
Hoewel dingen harder kunnen aankomen als je hoogsensitief bent, hoeft kritiek niet perse extra gevoelig te liggen voor elke HSP. Dit is mede afhankelijk van eerdere ervaringen, de omgeving waarin je opgegroeid bent en je persoonlijkheid. Wanneer je veel te maken hebt gehad met kritiek is het een soort blauwe plek die extra pijn doet. Of je wordt zo bang voor de pijn dat je koste wat het kost de kritiek probeert te vermijden door je bijvoorbeeld teveel aan te passen.
💡 Lees ook: Anders zijn is oké lieve HSP
4. Hoogsensitieve mensen zijn verlegen
Verlegenheid is een vorm van angst in sociale situaties. Een hoogsensitief kind is vaak in eerste instantie wat geremd: het kijkt de kat uit de boom door eerst even de omgeving waar te nemen en heeft tijd nodig om te wennen. Als je dan ondertussen te snel vol in de belangstelling gezet wordt, bijvoorbeeld omdat je toch echt dat handje of die kus moet hebben gegeven of op andere manieren in verlegenheid bent gebracht, kan dit leiden tot een grotere verlegenheid. Komt hier vernedering bij, dan volgt er vaak ook overgevoeligheid. Verlegenheid kan dus samen gaan met hoogsensitiviteit, maar het hoeft niet. De omgevingsfactoren spelen hier een belangrijke rol in.
💡 Lees ook: Hoogsensitief, introvert of verlegen?
5. Je kunt niet fulltime werken als je hoogsensitief bent
Dit misverstand komt voort uit dat het teveel zou zijn. Voor sommige HSP’s geldt dit zeker, maar lang niet voor iedereen. Vaak is de vraag wat hier aan ten grondslag ligt. Hoe wordt de werkomgeving ervaren? Is er een hoge werkdruk of hangt er een negatieve sfeer? Een andere reden kan zijn dat het werk onvoldoende van betekenis of niet uitdagend genoeg is.
Ook kan er bijvoorbeeld sprake zijn van overgevoeligheid waardoor er regelmatig teveel stress ervaren wordt. Dat kost vaak veel energie. Het is dan handig om aan de oorzaken te werken. Los daarvan moet niet iedereen fulltime werken natuurlijk. Kies daarin wat bij jouw leven past (en haalbaar is).
6. HSP’s zijn stil en teruggetrokken
Ik kan vanuit mijn jarenlange praktijkervaring zeggen dat dit zelfs voor de introverte HSP’s (ca 70% van alle HSP’s) niet op gaat, laat staan voor de extraverte HSP’s. Wat vaak wel een rol speelt of een HSP op zijn of haar gemak is. Dat wil zeggen: zich veilig voelt. Herken je dat ook bij jezelf? HSP’s die ook overgevoelig zijn voelen zich vaak sneller onveilig en kunnen stil en teruggetrokken reageren of juist extra druk: dat verschilt per persoon.
Vond je dit leuk? Deel met anderen:
Wil je HSP tips in je mailbox ontvangen?
+ gratis HSP minigids
Bewaar voor later op Pinterest:
Nog geen reacties. Reageer hieronder!