Wist je dat er een verschil tussen hoogsensitiviteit en overgevoeligheid bestaat? Het wordt namelijk vaak door elkaar gehaald en dat werkt helaas een aantal misverstanden over hoogsensitiviteit in de hand.
Een aantal veel voorkomende misverstanden over hoogsensitiviteit:
- Je wordt hoogsensitief door moeilijkheden in je jeugd.
- Hoogsensitieve mensen huilen vaak of zijn labiel.
- Als HSP ben je gevoelig voor kritiek.
- Hoogsensitieve mensen zijn verlegen.
- Je kunt niet fulltime werken als je hoogsensitief bent.
- HSP’s zijn stil en teruggetrokken.
Hoogsensitiviteit is een karaktereigenschap
Met de karaktereigenschap hoogsensitiviteit word je geboren. Je bent opmerkzamer dan anderen en je verwerking is diepgaander. Dit heeft te maken met de wijze waarop je brein werkt en uit studies blijkt bijvoorbeeld dat bij het hoogsensitieve brein meer breingebieden oplichten bij de verwerking van situaties.
Bovendien is bij hoogsensitieve mensen de korte variant van het 5-HTTLPR-gen vaker gevonden. Deze korte variant maakt je vatbaarder voor ervaringen uit de omgeving en sociale factoren. Het gen heeft ook voordelen, want het zorgt er voor dat je beter functioneert onder positieve omstandigheden. En dat brengt me op overgevoeligheid.
Overgevoeligheid ontstaat door omstandigheden
We doen in ons leven allerlei ervaringen op. Zoals gezegd ben je als je hoogsensitief bent extra gevoelig voor zowel positieve als negatieve ervaringen. Bij die laatste ontwikkel je als HSP sneller overgevoeligheid die ook omschreven kan worden als de angst voor (mogelijke) afwijzing (Rejection Sensitivity). Juist door je diepgaande verwerking kun je niet alleen sneller anticiperen op vervolgstappen, maar ook op doemscenario’s: wat er (mogelijk) allemaal mis kan gaan. Vanuit negatieve ervaringen raak je daar sterker gericht op, omdat je de pijn in feite wilt voorkomen. Ook als deze niet meer aan de orde is.
Hoewel je als HSP bij negatieve ervaringen sneller overgevoelig kunt worden, kun je dit ook ontwikkelen als je niet hoogsensitief bent. Overgevoeligheid is dus net als bijvoorbeeld overprikkeling, geen kenmerk van hoogsensitiviteit. Maar eventueel een gevolg in combinatie met bepaalde omstandigheden.
Het verschil tussen hoogsensitiviteit en overgevoeligheid
Kortom: van je hoogsensitiviteit ansich hoef je niet veel last te hebben mits je rekening houdt met je hoogsensitieve brein. De last(en) zit(ten) vaak in de ervaringen die je hebt opgedaan in combinatie met hoogsensitiviteit en waardoor een vorm van overgevoeligheid is ontstaan.
De term hooggevoeligheid vs overgevoeligheid
Soms lees je dat er een verschil is tussen hoogsensitiviteit en hooggevoeligheid. Het gaat dan om hetzelfde verschil, alleen wordt de term hooggevoeligheid in plaats van overgevoeligheid gebruikt. Ik gebruik die term zelf niet omdat het mijns inziens verwarrend is en misverstanden alleen maar verder in de hand werkt. Op deze website betekenen hooggevoeligheid en hoogsensitiviteit dus hetzelfde en dit is een verschil met overgevoeligheid.
Bewaar voor later op Pinterest:
1 Reactie
Je omschrijving van hooggevoelige en overgevoelig spreekt me aan en herken ze beiden uit mijn eigen leven. Ik ben overgevoelig voor dominante mannen, die fysiek straffen zonder enige uitleg daarvoor te geven. Ik ben 78 jaar en heb pas in de laatste 2 jaar begrepen dat ik hoogsensitief ben en ook overgevoelig. Hooggevoelig ben ik van geboorte en herken de beschreven kenmerken al vanuit mijn jeugd. Overgevoelig ben ik door de omstandigheid geworden dat mijn vader, een hoog intellectuele man, die mij bij ongewenst gedrag (in zijn ogen) met de riem sloeg elke keer als dergelijk gedrag zich voor deed. Ik ontwikkelde een virulente aversie tegen dominante mannen, die (fysiek) straffen zonder enige verklaring. Dat heb ik nog steeds en neem het daardoor altijd op voor de underdog of zwakkere.