HSP denken vaak in zowel het belang van zichzelf als de ander. Dit heeft te maken met de werking van het hoogsensitieve brein. Jezelf vergeten kan dan met je oog voor het belang van de ander een valkuil zijn. Want weet je op die momenten ook voldoende waar je zelf nou eigenlijk behoefte aan hebt? Is dat herkenbaar voor jou? Lees dan vooral even verder, want in dit artikel ga ik je een aantal handige HSP tips geven om jezelf niet te vergeten.
Het hoogsensitieve brein en de ander
Door de werking van je hoogsensitieve brein waarin je meer subtiele informatie oppikt en deze vervolgens diepgaand verwerkt, zie je sneller het grotere plaatje. En als daar anderen bij betrokken zijn, worden hun belangen vaak ook mee gewogen alvorens je als HSP in actie komt.
Daarnaast blijkt dat de spiegelneuronen (je weet wel, die neuronen die ervoor zorgen dat als jij gaapt, de ander ook gaat gapen) verhoogd actief zijn bij een hoogsensitief persoon. Dit zorgt ervoor dat je de gemoedstoestand van anderen makkelijk oppikt.
HSP talenten en de HSP valkuil jezelf vergeten
Deze mix in het hoogsensitieve brein levert mooie HSP talenten op zoals empathie, zorgzaamheid, verantwoordelijkheid en betrokkenheid. Maar die talenten kunnen ook zorgen voor valkuilen wanneer ze niet in balans zijn. Bijvoorbeeld wanneer je ze onvoldoende voor jezelf inzet. 😉 Het is dan ook een bekende valkuil bij HSP om jezelf te vergeten.
💡 Lees ook: HSP’s over de talenten van hoogsensitieve mensen
Andere factoren waardoor je jezelf gemakkelijk vergeet
Dan zijn er nog andere factoren die mee kunnen spelen. Zo kan het zijn dat er in je jeugd van alles speelde, bijvoorbeeld bij een broer of zus, een periode waarin een ouder ziek was of andere oorzaken waardoor er onbedoeld minder ruimte en aandacht voor jou was. Wellicht mochten bepaalde dingen zoals je gevoeligheid er niet zijn, waardoor je geleerd hebt je mond te houden.
Deze factoren kunnen bijvoorbeeld zijn dat je ooit in een destructieve relatie terecht bent gekomen waarin je jezelf opzij bent gaan zetten, je werkplek je veel stress gaf (of geeft), er een tijdlang zorg nodig was voor een zieke partner, kind of andere dierbare enzovoorts. Kortom, het leven zit vol met ervaringen en sommigen kunnen een bepaalde periode het nodige van ons vragen. Hierdoor kunnen patronen ontstaan (zoals jezelf opzij zetten) die nog kunnen doorwerken als de situatie niet meer aan de orde is.
Hoogsensitief en gevoelig voor omgevingsfactoren
Als hoogsensitief persoon ben je gevoeliger voor omgevingsfactoren, dit werkt 2 kanten uit: zijn ze positief dan heb je er extra profijt van (denk aan het intense genieten wat je als HSP meestal goed kunt), maar zijn deze factoren negatief dan heb je er extra last van. Tel daar je hoogsensitieve brein bij op en de kans dat je jezelf opzij gaat zetten is meteen een stuk groter. Als je dit herkent bij jezelf is het belangrijk hier iets mee te gaan doen. Het is namelijk zonde om aan de zijlijn van je leven te staan en het kost bovendien de nodige energie.
Afwijzingsgevoeligheid
Als je negatieve ervaringen met anderen hebt meegemaakt kan het zijn dat je als HSP ook afwijzingsgevoeligheid (ook wel Rejection Sensitivity genaamd) ontwikkeld hebt. Je bent dan bang geworden voor (mogelijke) afwijzing en vaak kun je dit bijvoorbeeld merken aan het vermijden van confrontaties, lang wikken en wegen over de juiste woorden, het lastig vinden om grenzen te stellen en de ander niet teleur te willen stellen. Jezelf opzij zetten voelt dan veiliger dan midden in het speelveld van je leven te gaan staan. Als dit bij jou aan de orde is, raad ik je aan hier hulp bij te zoeken.
KOPP – Kind van Ouder met Psychische Problemen
Ik werk regelmatig met volwassen KOPP waarvan één of beide ouders in de jeugd (langdurig) psychische problemen had. Deze groep heeft per definitie geleerd zichzelf opzij te zetten om voor de ouder te zorgen. Dat is niet altijd letterlijk zorgen voor, maar ook emotioneel en mentaal. Bijvoorbeeld door zo min mogelijk op te vallen, maar niet over eigen gevoelens te praten en in te schatten of de ouder een bui gaat krijgen en dit proberen te voorkomen enzovoorts. De zorg voor zo’n ouder stopt in sommige gevallen wanneer de klachten van tijdelijke aard zijn. Denk aan een depressie, burn-out enz. Maar voor andere KOPP blijft de ouder een leven lang psychisch kwetsbaar met dito zorgen en moeilijkheden in wederkerige communicatie. Lang niet altijd heeft de ouder een ziektebesef of is er een diagnose gesteld wat het des te ingewikkelder maakt voor het (inmiddels volwassen) KOPP kind om vanuit zichzelf te leven.
5 tips voor de HSP valkuil jezelf vergeten
Jezelf niet vergeten, maar hoe dan? Het begint allemaal met bewustwording. Weten dat het gebeurt en je realiseren dat het ook anders kan zijn de eerste stappen. Hieronder geef ik je een aantal HSP tips om jezelf niet te vergeten, maar soms zijn patronen erg hardnekkig, vaak in combinatie met eerdere ervaringen in je leven. Schakel dan hulp in van een HSP coach. ACT (Acceptance and Commitment Therapy) is hier ook effectief voor.
1. Zorg voor voldoende me-time
Om te kunnen voelen waar je behoeftes en grenzen liggen is voldoende hersteltijd van alle prikkels en de diepgaande verwerking cruciaal. Als je maar doorgaat (en daar zijn veel HSP een kei in) is er namelijk geen ruimte om te voelen en ga je vanzelf achter de feiten aanlopen.
2. Leer luisteren naar je eigen behoefte
Waar heb je behoefte aan? Vraag jezelf dit dagelijks een aantal keer af. Om jezelf dit structureel aan te leren kan het helpen om het een paar keer per dag op te schrijven. Het is niet belangrijk of je het ook kunt uitvoeren, want het gaat er voornamelijk om dat je leert voelen waar je behoefte ligt.
3. Vraag bedenktijd
Zeg je vrij gemakkelijk ja als iemand je iets vraagt? Grote kans dat je daarmee jezelf vergeet en jouw behoeften opzij zet. Leer jezelf aan, ook als het niet perse nodig is, om bedenktijd te vragen. Communiceer wel duidelijk dat je er nog op terugkomt en het liefst ook het tijdsbestek (dezelfde dag, volgende dag etc).
4. Stel grenzen
Het HSP talent verantwoordelijkheid kan ervoor zorgen dat je teveel verantwoordelijkheid neemt. In het contact met de ander is deze namelijk globaal genomen 50%. HSP’s nemen al sneller teveel verantwoordelijkheid terwijl er in de samenleving ook mensen zijn die aan de andere kant van dat spectrum zitten en het ingewikkeld vinden om hun verantwoordelijkheid te nemen. In de praktijk zie ik veel HSP die dit dan op zich nemen tot ze helemaal uitgeput raken. Leer in dat geval onderscheid maken tussen wat van jou is en wat van de ander.
5. Wat is voor jou belangrijk in het leven?
Sta eens stil bij welke dingen jij in het leven belangrijk vindt. Wat is voor jou waardevol in het leven? Kijk vervolgens eens of je er ook voldoende aan toe komt en als dit niet zo is hoe je dit kunt creëren. Dat betekent misschien ook wel dat je aandacht minder naar het helpen of luisteren van anderen kan gaan. Wat niet wil zeggen dat je dat zou moeten laten vallen, maar wanneer dit uit balans is gaat het om het vinden van het juiste evenwicht. Het is namelijk ook belangrijk dat je jezelf hoort en helpt. 😉
Bewaar voor later op Pinterest:
Nog geen reacties. Reageer hieronder!