Hoogsensitiviteit en uitstelgedrag gaan regelmatig hand in hand. Veel hoogsensitieve personen worstelen met het uitstellen van taken, zelfs als ze weten wat er moet gebeuren. Maar waarom is dat zo? En belangrijker nog: wat kun je eraan doen? Ontdek in dit artikel meer over de relatie tussen HSP en uitstelgedrag met praktische tips om uit de vicieuze cirkel te stappen.
In dit artikel:
- Wat is hoogsensitiviteit precies?
- Hoe ontstaat uitstelgedrag bij HSP?
- Gevolgen van uitstelgedrag
- Praktische tips bij hoogsensitiviteit en uitstelgedrag
- Herken je triggers
- Haalbare stappen
- Stel realistische verwachtingen
- Bouw rustmomenten in
- Plan voldoende leuke dingen
- Structuur en routines
- Zoek hulp
Wat is hoogsensitiviteit precies?
Hoogsensitiviteit is een persoonlijkheidskenmerk waarbij iemand opmerkzamer is voor prikkels uit de omgeving. Bovendien wordt de informatie diepgaander verwerkt. Hierdoor zijn veel emoties intenser en kun je sneller overprikkeld raken. Deze sensitiviteit kan een kracht zijn, maar kent ook uitdagingen. En dat is niet zo vreemd in een wereld vol deadlines, verwachtingen en constante prikkels.
Hoe ontstaat uitstelgedrag bij HSP?
Uitstelgedrag is niet per definitie luiheid. Het is vaak een copingmechanisme bij overbelasting, perfectionisme of angst. Bij HSP’s komt dit vaak voort uit:
- Besluiteloosheid: Door het overdenken van opties en mogelijke uitkomsten, wat zo kenmerkend is voor een HSP brein, kun je soms verlamd raken in het maken van (de juiste) keuzes.
- Perfectionisme: Veel HSP’s hebben een sterke innerlijke criticus en de neiging om iets in één keer perfect te willen doen. Hierdoor wordt starten uitgesteld tot het ‘perfecte moment’.
- Faalangst: De angst om fouten te maken of om niet te voldoen aan verwachtingen kan verlammend werken.
- Overbelasting: Door een te veel aan prikkels of een tekort aan me-time kan je overbelast raken. Hierdoor ontbreekt de energie om zaken aan te pakken
- Onderprikkeling: Heb je een tekort aan leuke en/of voedende prikkels? Dan kun je uitgeblust raken en ontbreekt de motivatie om iets te gaan doen. Onderprikkeling is met name voor HSS en hoogbegaafde HSP een belangrijke reden voor uitstelgedrag.
Gevolgen van uitstelgedrag
Langdurig uitstellen kan leiden tot stress, schuldgevoelens en een negatief zelfbeeld. Dit zorgt weer voor meer mentale overbelasting en zo ontstaat een negatieve spiraal. Voor HSP’s, die al vatbaarder zijn voor een burn-out en overprikkeling, en HSS of hoogbegaafde HSP die vatbaar zijn voor een bore-out, is het dus extra belangrijk om uitstelgedrag aan te pakken.
💡 Lees ook: 4 verschillende HSP types, welke ben jij?
Praktische tips bij hoogsensitiviteit en uitstelgedrag
Herken je triggers
Sta stil bij de momenten waarop je begint uit te stellen. Is het omdat je moe bent? Omdat je bang bent voor kritiek? Door inzicht te krijgen in je eigen patronen, kun je gerichter actie ondernemen.
Haalbare stappen
Breek taken op in behapbare stukjes. Zo voorkom je een gevoel van verlamming omdat je opziet tegen de berg werk die voor je ligt. Je houdt op deze manier beter regie en ervaart meer voldoening.
Stel realistische verwachtingen
Perfectie is een illusie. Durf iets af te maken zonder dat het perfect is. Goed genoeg is vaak écht goed genoeg.
Bouw rustmomenten in
Zorg voor voldoende rust en hersteltijd in je dag. Zo voorkom je overprikkeling, wat een grote oorzaak is van uitstelgedrag bij HSP’s.
💡 Lees ook: Zo herken je onderprikkeling bij HSP
Plan voldoende leuke dingen
Leuke dingen in je leven geven je energie. Welke zijn dat voor jou en plan je deze regelmatig voor jezelf in?
Structuur en routines
Als HSP gedij je goed bij voorspelbaarheid. Maak gebruik van een planning en vaste routines om structuur aan je dag te geven.
Zoek hulp
Kom je er alleen niet uit? Soms helpt het om met een coach, therapeut of mede-HSP te praten. Je hoeft het niet alleen te doen.
Tot slot
Kortom, hoogsensitiviteit en uitstelgedrag zijn soms nauw met elkaar verbonden, maar het is goed mogelijk om deze vicieuze cirkel te doorbreken. Door inzicht, zelfcompassie en praktische aanpassingen kun je als HSP leren om effectiever en met meer rust te leven. Gun jezelf de ruimte om hierin stap voor stap te groeien.
Wil je HSP tips in je mailbox ontvangen?
+ gratis HSP minigids
Bewaar voor later op Pinterest:
No comment yet, add your voice below!