Wat is HSP eigenlijk en waar hebben hoogsensitieve mensen last van? Is er iemand in jouw omgeving hoogsensitief en wil je er meer over weten? Dan is dit artikel voor jou. Ik krijg geregeld vragen over hoogsensitiviteit van partners, vriend(inn)en, zussen, broers, zoons, dochters, collega’s etc. In dit artikel leer je meer over hoogsensitiviteit, de uitdagingen waarmee hoogsensitieve mensen te maken kunnen krijgen en hoe jij ze hierbij kunt ondersteunen.
Wat is HSP?
Hoogsensitiviteit is een term die steeds bekender wordt in onze samenleving. Veel mensen hebben weleens van het begrip gehoord, maar weten niet precies wat het inhoudt. HSP is de afkorting voor een hoogsensitief persoon dat evenveel onder vrouwen als mannen voorkomt. Iemand die hoogsensitief is, wordt met deze karaktereigenschap geboren en blijft dit zijn hele leven. Het is dus geen diagnose of stoornis, maar onderdeel van de persoonlijkheid. Net zoals je introverte en extraverte mensen hebt.
Een aantal kenmerken van een HSP:
- Ze zijn gevoeliger voor sferen.
- Ze kunnen sterker reageren op lawaai, geuren, licht en andere externe prikkels.
- Ze hebben meer dan gemiddeld behoefte aan me-time om niet overprikkeld te raken.
- Ze kunnen intens genieten van de kleine dingen.
- Ze hebben snel in de gaten hoe iemand anders zich voelt.
- Ze zijn zorgvuldig.
- Ze kunnen soms sterker emotioneel reageren.
- Ze denken grondig over dingen na en maken vaak weloverwogen keuzes.
- Ze zijn zorgzaam en empathisch.
- Ze praten vaak liever één op één dan in groepen.
- Ze komen met creatieve oplossingen.
- Ze zijn vatbaar voor overanalyseren en doemdenken.
- Ze laden op in de natuur.
- Ze houden van schoonheid, kunst en muziek bijvoorbeeld.
- Ze hebben een sterk gevoel van rechtvaardigheid.
Het gebruik van het woord ‘hoog’ in de term suggereert niet dat hoogsensitieve personen beter zijn dan anderen, maar het geeft simpelweg aan dat ze in hogere mate gevoelig zijn voor prikkels. Echter, deze definitie is niet volledig omdat hoogsensitieve mensen niet alleen meer nuances oppikken, maar deze ook diepgaander verwerken.
Talenten en uitdagingen
De wijze waarop HSP’s de wereld waarnemen en vervolgens verwerken, brengt een aantal prachtige talenten met zich mee waar de samenleving van kan profiteren. Zoals empathie, creativiteit, verantwoordelijkheidsgevoel en oog voor detail. Maar hoogsensitief zijn kan ook uitdagingen geven, zoals moeite hebben met het voelen en stellen van grenzen, overprikkeling, doorgeschoten perfectionisme, overanalyseren en angst voor kritiek en afwijzing. Niet elke HSP zal hier last van hebben, omdat dit mede afhankelijk is van de ervaringen die iemand heeft opgedaan in het leven.
💡 Lees ook: HSP over de talenten van hoogsensitieve mensen
Waar hebben hoogsensitieve mensen last van?
Omdat 15-20% van de bevolking hoogsensitief is, is deze groep in de minderheid. De samenleving is daarom meer ingesteld op niet-HSP en het kan voor HSP dan ook soms een zoektocht zijn naar een fijn leven met hun karaktereigenschap. Waar hebben hoogsensitieve mensen last van? Hieronder een aantal uitdagingen voor je op een rijtje.
Overprikkeling
HSP’s nemen meer nuances waar dan anderen en kunnen daardoor gemakkelijker overweldigd raken door te veel prikkels. Dit kan leiden tot overprikkeling, vermoeidheid, angst en stress. Ze hebben bijvoorbeeld last van felle lichten, harde geluiden, sterke geuren, een te volle agenda en drukke omgevingen.
💡 Lees ook: Kenmerken van overprikkeling bij HSP
Emotionele gevoeligheid
Hoogsensitieve mensen kunnen intense emoties voelen en zijn vaak ook gevoelig voor de stemmingen van anderen. Ze kunnen zich snel overweldigd voelen door intense emoties, zowel positief als negatief. Dit kan leiden tot gevoelens van overweldiging en een gebrek aan emotionele stabiliteit.
Overanalyseren
Vaak zijn hoogsensitieve mensen reflectief ingesteld en hebben de neiging om situaties en gebeurtenissen uitgebreid te overdenken. Dit kan leiden tot piekeren, doemdenken en overanalyseren, wat weer stress kan veroorzaken. Ze hebben soms moeite om een beslissing te nemen, omdat ze blijven nadenken over de verschillende opties.
Perfectionisme
Kenmerkend van hoogsensitieve mensen is ook dat ze goed zijn in het zien van details en daarnaast de neiging hebben om hoge standaarden voor zichzelf te stellen en kunnen streven naar perfectie in alles wat ze doen. Dit kan leiden tot stress en frustratie als ze niet aan hun eigen verwachtingen voldoen. Ze kunnen als gevolg daarvan ook kritisch zijn op zichzelf en anderen.
💡 Lees ook: Ben jij een perfectionst?
Moeite met grenzen stellen
Grenzen stellen en hun eigen behoeften prioriteren kan lastig zijn voor HSP’s, omdat ze zo gefocust zijn op de behoeften van anderen. Dit kan leiden tot overprikkeling en op de lange termijn tot een burn-out. Ze vinden het soms moeilijk om nee te zeggen of om hun eigen grenzen aan te geven.
💡 Lees ook: Hoogsensitief en grenzen stellen
Hoe kunnen hoogsensitieve mensen hiermee omgaan?
Laten we nu je wat meer weet over waar hoogsensitieve mensen onder meer last van hebben, eens kijken naar hoe je er op een prettige manier voor ze kunt zijn. Het is daarbij goed om te weten dat hoogsensitieve mensen goed reageren op positieve feedback en aanmoediging. Een kritische houding of druk uitoefenen werkt juist averechts.
Wees supportive
Een HSP kan prima leren omgaan met deze uitdagingen door meer bewust te zijn van hun behoeften en grenzen. Nodig ze uit om over hun gevoelens te praten en moedig ze aan om hun grenzen te stellen. Ze zijn extra gevoelig voor hoe je dat brengt: geef je ze de ruimte en heb je een uitnodigende houding, dan voelen ze zich sneller veilig om dingen te delen.
Blijf communiceren
Als je ergens mee zit, is het belangrijk om hierover te communiceren. HSP’s hebben vaak toch al door wat er speelt, dus open communicatie kan helpen voor beide partijen. Dit geldt ook voor dingen die je lastig vindt van de ander of grenzen die je ervaart. Het kan voorkomen dat een HSP heftiger reageert, maar vermijd het niet en communiceer wat het met je doet.
💡 Lees ook: 12 belangrijke adviezen voor HSP’s
Vraag ze hoe je kan helpen
Veel HSP’s vinden het lastig om hulp te vragen en willen niet altijd ongevraagde adviezen en oplossingen ontvangen. Het kan hen onbegrepen doen voelen. Vraag hen daarom simpelweg wat je voor hen kunt betekenen en wees specifiek. HSP’s kunnen soms te veel uitweiden en hebben tijd nodig om te ontdekken wat ze nodig hebben. Geef ze die ruimte. “Ik weet het niet” is soms dan ook hun eerste antwoord. 😉
Moedig ze aan
Hoogsensitieve mensen zijn vaak behoorlijke doorzetters. Ze vergeten soms om tijd voor zichzelf te nemen en zichzelf te beschermen tegen overprikkeling. Help ze er af en toe even aan herinneren en moedig ze aan tijd voor zichzelf te nemen, maar laat ze wel vrij in de keuze of ze het wel of niet doen. Voldoende ruimte geven om zelf te beslissen is de sleutel.
Lopen ze vast?
Tot slot is het belangrijk voor hoogsensitieve mensen om hulp te zoeken als ze merken dat ze vastlopen of als ze het gevoel hebben dat ze niet alleen verder kunnen. Merk je dat je daar last van hebt? Bespreek dan met ze wat het met jou doet. Een coach, therapeut of counselor kan hen helpen bij het ontwikkelen van vaardigheden om beter om te gaan met hun hoogsensitiviteit. Ook hier geldt dat ze er zelf aan toe moeten zijn om hulp in te schakelen.
Tot slot
Ik hoop dat dit artikel je geholpen heeft om antwoorden te vinden op de vragen: wat is HSP en waar hebben hoogsensitieve mensen last van? Door meer inzicht te krijgen in hoogsensitiviteit en de uitdagingen waarmee hoogsensitieve mensen geconfronteerd worden, kun je hen beter begrijpen en ondersteunen. Het is belangrijk om te onthouden dat hoogsensitiviteit geen zwakte is, maar eerder een unieke eigenschap die gepaard gaat met zowel uitdagingen als voordelen. Door je bewust te zijn van deze eigenschap en door te leren hoe je hoogsensitieve mensen het beste kunt ondersteunen, kun je een belangrijke bijdrage leveren aan hun welzijn en geluk.
Bewaar voor later op Pinterest:
1 Reactie
Wauw Maaike, wat een mooie samenvatting voor een buitenstaander wat HSP-zijn inhoudt! Hier kan ik mensen om mij heen mee blij maken. Voor mezelf was het een interessante spiegel. Dankjewel! Maaike v.V.