HSP’s kunnen sneller overprikkeld raken in drukke menigtes. Niet zo gek als je bedenkt dat ze opmerkzamer zijn waardoor ze meer subtiele signalen opmerken. Hoe zit dat en wat kun je dan het beste doen? In dit artikel vind je nuttige informatie en tips bij overprikkeling in een grote winkel en is geschreven in samenwerking met hyperventilatiecoach Nicole Smit.
Prikkels, prikkels, prikkels
Gedurende de dag nemen we allerlei prikkels waar via onze zintuigen (extern) en verwerken deze intern. Een prikkel prikkelt ons om in actie te komen en daar is dus niets mis mee. Maar als je erg veel prikkels binnen krijgt, bijvoorbeeld omdat je hoogsensitief bent, kan het je teveel worden. Overprikkeling in een grote winkel zoals supermarkten, bouwmarkten of woonwinkels komt dan ook regelmatig voor onder HSP’s.
Prikkels die je in een grote winkel opdoet:
- Overal mensen (en hun emoties)
- Vaak veel mogelijkheden om uit te kiezen
- Harde geluiden
- Felle lichten
- Soms ook allerlei geuren (denk aan geurkaarsen, geurstokjes, parfum en lichaamsgeur van andere mensen enz)
De werking van het stresssysteem bij teveel prikkels
Hyperventilatiecoach Nicole Smit: De grote hoeveelheid prikkels die je krijgt te verwerken kunnen ervoor zorgen dat je (teveel) stress ervaart. Als je teveel stress hebt dan gebeurt er vanalles in je lichaam. Deze wil je namelijk behoeden voor het dreigende gevaar en maakt zich klaar om te vechten of vluchten. Je merkt dit doordat je je spieren gaat aanspannen; je trekt je schouders onbewust op, spant waarschijnlijk ook je gezichtsspieren aan alsof je je klaarmaakt voor het gevecht of de vlucht.
Dit heeft ook een directe negatieve invloed op de ademhaling waardoor je sneller gaat ademen en hiermee zorg je voor nog meer stresshormonen die je het nare gespannen gevoel geven. Je komt vervolgens helemaal leeg en vermoeid uit de winkel.
💡 Lees ook: Omgaan met stress als je hoogsensitief bent
Prikkels en hoogsensitiviteit
Het waarnemen van prikkels betekent natuurlijk dat je ze ook moet verwerken. Dit doe je als HSP op een diepgaande manier. Dat wil zeggen dat je alles eerst grondig afweegt alvorens je in actie gaat. Dat kost uiteraard tijd en energie. En op het moment dat er een teveel aan prikkels binnenkomt, krijgt je brein te maken met een overload aan prikkels die niet tijdig verwerkt kunnen worden. De kans op overprikkeling in een grote winkel zoals IKEA, bouwmarkt, supermarkt en kledingzaken is daarom vrij groot, zeker op drukke dagen.
Tips bij overprikkeling in een grote winkel
Wat kun je doen om overprikkeling in een grote winkel te voorkomen? Samen met hyperventilatiecoach Nicole Smit heb ik er een aantal voor je op een rijtje gezet.
Voorkomen is beter dan genezen
Heb je slecht geslapen of een drukke dag achter de rug? Dan ben je vatbaarder voor overprikkeling. Overweeg om je bezoek dan uit te stellen, zodat je overprikkeling in een grote winkel kunt voorkomen. HSP’s zijn een kei in doorbijten, maar daar doe je jezelf in dit soort situaties alleen maar geweld mee aan. Lief zijn voor jezelf betekent ook weten waar je grenzen liggen en daar op tijd luisteren.
Doseer de prikkels
Plan dus niet teveel voor en na je bezoek aan zo’n grote winkel, zodat je de prikkels beter kunt doseren voor jezelf. En ga uitgerust op pad. Bij voorkeur niet aan het einde van de dag, tenzij je nog energie genoeg hebt en juist dan een rustige winkel treft.
Accepteer de prikkels
Prikkels zijn overal en horen erbij. Op sommige plekken is het drukker, calculeer het in en zorg ervoor dat je daarna even een rustig moment hebt voor jezelf. Ben je overprikkeld? Je kunt het niet altijd voorkomen, simpelweg omdat je niet overal invloed op hebt. Wat een ander doet bijvoorbeeld, een verandering waardoor je planning of idee ineens op de schop moet of allerlei zaken die ineens tegelijkertijd je aandacht vragen. Probeer het te accepteren, stel eventueel je plannen bij en ga er niet ook nog tegen vechten. Prikkels verwerken kost je als HSP al genoeg energie.
Focus op jezelf
Je kunt als HSP geneigd zijn om met je voelsprieten te focussen op wat er om je heen gebeurt. Je gaat dan sterker letten op hoe anderen zich gedragen, mogelijk pik je ook gemakkelijk hun emoties op. Als je dit herkent, ga dan eens oefenen met de focus naar jezelf. Je brein kan namelijk niet alles tegelijk. Richt je aandacht bijvoorbeeld op je lichaam. Kun je je voeten voelen? Waar zit je ademhaling? Hoe voel je je? Ga weer terug naar jezelf, telkens als je weer afdwaalt naar buiten.
Zet eventueel zachte muziek op
Is het erg lawaaierig? Overprikkeling in een grote winkel ontstaat vaak door geluid. Je kunt oortjes in doen of een koptelefoon opzetten en zachtjes muziek draaien. Zo help je je brein focussen op iets anders. Probeer je niet helemaal af te sluiten met harde muziek of noise canceling en zeker niet te lang, want dit kan je intoleranter maken voor geluiden en dan ben je in feite verder van huis.
Ademhalingsoefening
Veel grote winkels hebben wel toiletten. Als het je teveel dreigt of is geworden, ga dan even naar het toilet en doe een korte ademhalingsoefening. Een smartwatch zoals een iWatch heeft een makkelijk toegankelijke ademhalingsapp. Maar ook voor telefoons zijn er diverse apps te vinden met ademhalingsoefeningen. Een korte oefening van 3-5 minuten kan al genoeg zijn.
Tips van Hyperventilatiecoach Nicole Smit:
Laat je schouders zakken
Als je je gespannen voelt en je niet op je gemak bent op een plek zoals een grote winkel dan heb je de neiging om je schouders op te trekken. Let daar eens op voor jezelf en probeer heel bewust je schouders te ontspannen en laag te houden.
Doe rustig aan
Ook kan je je heel gejaagd gaan voelen en daardoor wil je misschien zo snel mogelijk de winkel uit. Probeer juist dan rustig aan te doen, even de tijd te nemen en kijk om je heen. Zo kan je weer tot rust komen.
Maak van te voren een boodschappenlijstje
Door de stress kun je ook veel vergeten. Maak daarom een boodschappenlijstje en noteer duidelijk wat je nodig hebt. Het liefste in de volgorde van de winkel, zodat je een goede richting hebt in de winkel en niet van voor naar achteren moet lopen.
Kies rustige momenten
Kies bewust de momenten uit dat je naar de winkel gaat. Vermijd drukke tijdstippen. Op Google en op een aantal websites van grote winkels kun je de drukte tegenwoordig ook checken.
Tips?
Heb jij nog handige tips die voor jou werken bij overprikkeling in een grote winkel? Laat hem dan hieronder in een reactie achter.
Bewaar voor later op Pinterest:
1 Reactie
Het helpt mij ook om een zonnebril mee te nemen en op te zetten als het even teveel is. De lichten in die grote winkels zijn inderdaad altijd heel fel. Fijn dus als je een keuze kunt maken om even de lichten iets zachter waar te nemen met een zonnebril. Thanks voor de tips!