Omgaan met veranderingen als HSP kan soms best een uitdaging zijn. De ene keer heb je er misschien helemaal geen last van terwijl je er op andere momenten de grootste moeite mee hebt. Denk bijvoorbeeld aan plotselinge en ingrijpende veranderingen, die kunnen flink wat met je doen als HSP. Hoe zit dat precies met veranderingen als je hoogsensitief bent?
Veranderingen als HSP, hoogsensitiviteit nader bekeken
Ik kan niet vaak genoeg benadrukken dat wat hoogsensitieve mensen ervaren heel menselijk is. Met de kanttekening dat het voor HSP’s in een aantal opzichten intenser is doordat er in het brein, wetenschappelijk bewezen, andere processen plaatsvinden.
Het is daarom verstandig om rekening te houden met die verschillen, dat scheelt een hoop (extra) energie. Hoogsensitieve mensen merken veel nuances op en verwerken deze grondig en komen vervolgens pas in actie. Bij een verandering gaat dit ook op, het brein heeft tijd nodig om de binnengekomen prikkels (bewust en onbewust) te verwerken.
Dit zijn niet alleen prikkels aan de buitenkant, maar ook de prikkels van gevoelens, gedachten en fysieke gewaarwordingen. Als er teveel prikkels zijn treedt er overprikkeling op. Dat gebeurt zelfs sneller als er al langere tijd een hoger stresslevel aanwezig is.
💡 Handig om te weten: Hoewel veel HSP’s last hebben van bepaalde veranderingen in het leven, is geen HSP hetzelfde en spelen karakter, ervaringen en omstandigheden ook een rol bij het omgaan met veranderingen. Ook heb je lang niet van elke verandering last en zijn veranderingen voor sommigen, waaronder de HSP/HSS en hoogbegaafde HSP, soms juist een leuke uitdaging.
Nieuwe situaties, keuzes en mensen
Bij het verwerken van een situatie lichten er bij hoogsensitieve mensen meer breingebieden op. Hierdoor gaat er ook meer energie en tijd naar het verwerken van een verandering zoals het leren kennen van nieuwe mensen, maken van nieuwe keuzes en wennen aan nieuwe situaties. Dit wordt ook wel het stop & check systeem bij HSP’s genoemd, waarin je eerst even op de rem gaat staan en de hei wil overzien voor je tot actie overgaat.
Omgaan met veranderingen als HSP: schakeltijd
Daarom heb je regelmatig schakeltijd nodig bij veranderingen als HSP. In de ene situatie meer dan de andere. Dat ligt ook aan de situatie en bijvoorbeeld jouw reactie daarop (gebaseerd op ervaringen uit het verleden bijvoorbeeld). Het is belangrijk dat je daar rekening mee houdt.
In 6 stappen beter omgaan met veranderingen als HSP:
1. Herken de signalen
Herken de signalen bij jezelf waaraan je merkt dat je verwerkingstijd nodig hebt. Zo kun je bijvoorbeeld letten op:
- Chaotisch brein. Zodra je HSP brein geactiveerd wordt om ergens over na te denken gaan er meerdere hersengebieden aan en vliegen er verschillende mogelijkheden door je hoofd. Het kan even duren voordat je daarin ‘de hei overziet’. Dat is normaal.
- Je behoefte om alle opties te verkennen. Dit is typerend voor een hoogsensitief brein, neem de tijd om ze eerst voor jezelf op een rijtje te zetten.
- Signalen van stress (oa het gevoel onder druk te staan), overprikkeling en een sterke emotionele reactie. Je hebt dan meestal eerst meer tijd en rust nodig om eea te laten bezinken.
Ervaring omgaan met veranderingen
Anoniem
Het voelt alsof ik vaak een lijst met argumenten moet hebben voordat ik een beslissing maak.
- Wat is mijn voordeel als ik deze keuze maak?
- Heb ik er alles aan gedaan om het hier naar mijn zin te hebben?
- Wat is mijn gevoel bij de nieuwe stap?
Het kan ook zijn dat mensen continu over mijn grens gaan en dat ik het pas laat door heb. Als ik eenmaal de keuze heb gemaakt heb, dan sta ik er voor 1000% achter. Mensen kunnen dan praten als brugman maar er verandert niks.
2. Geef aan dat je bedenktijd nodig hebt
Neem de tijd om alle opties te bekijken en je gevoel even te laten sudderen voordat je een keuze maakt of een reactie geeft. In het contact met een ander: wees in je communicatie specifiek: hoe lang heb je -ongeveer- nodig? Het kan ook helpen voor jezelf: geef jezelf een paar dagen bedenktijd waarin je het gewoon in je achterhoofd laat sudderen en kijk er dan eens opnieuw naar.
Zie het proces als een plant die met wortel en al uit het water wordt getrokken. Het water is tijdelijk troebel maar het zand zakt met de tijd weer terug naar de bodem zodat alles vanzelf helder wordt.
3. Alle gevoelens toelaten
Iets wat nieuw en nog niet bekend is kan allerlei gevoelens, waaronder ook mindere prettige gevoelens zoals een wat ongemakkelijk of gespannen gevoel geven. Dat hoort erbij. Geef jezelf de tijd en ruimte om alles goed te doorvoelen in jezelf, dat hoort erbij.
Ervaring omgaan met veranderingen
Yvon
Bijvoorbeeld een verjaardag: ik kan vreselijk groots uitpakken, maar geniet vooral van de voorbereidingen waarin ik alleen bezig ben. De dag zelf en het feest beleef ik dan van een soort afstandje, want ik vind het vrij overweldigend. Tijdens het opruimwerk en nagenieten ben ik weer alleen en dat is voor mij heel belangrijk. Zo kan ik alle indrukken verwerken en daarvan geniet ik het meest.
Ook bij moeilijke dingen in mijn leven heb ik echt veel tijd alleen nodig om dicht bij mezelf te blijven. Ik zeg altijd: de verbinding tussen mijn gevoel en hoofd gaat heel langzaam. 🤔
Eigenlijk is het ‘voorwerk’ het doorvoelen van wat er gebeurt heel belangrijk voor mij en daar neem ik heel veel tijd voor. Liefst op een creatieve manier. Bijvoorbeeld door iets te maken of schilderen enz.
Op vakantie (nieuwe plek) heb ik ‘s morgens graag even tijd alleen… zo kan ik met een kopje koffie alles in mij opnemen. Ik ben ook altijd vroeg op. Tussen 6-7 is mijn favoriete tijd van de dag.
De laatste 10 jaar zijn er veel ingrijpende veranderingen/ situaties in mijn leven. Ik heb dan tijd nodig om dichtbij mezelf te blijven. Voor mij is dat ook dichtbij God. Vanuit daar kan ik heel veel veranderingen aan.
4. Check in hoeverre je invloed hebt op de situatie
Kun je er iets aan of mee doen of ligt dit buiten jouw invloedssfeer? Dit onderscheid kan je helpen om hier zo goed mogelijk mee om te gaan. In het leven krijgen we zowel pech en geluk mee, dit zijn omstandigheden waar we beperkt tot geen invloed op hebben. Als het iets is buiten je invloedssfeer kijk dan vooral wat je voor jezelf kunt doen om er het beste mee om te gaan.
5. Geef jezelf vlieguren
Omdat je moet wennen of ergens beter in te worden heb je vaak vlieguren nodig. Zo wen je aan mensen, nieuwe situaties, werkzaamheden enzovoorts. Geef jezelf die uren en wees een beetje geduldig met jezelf. 🙂
6. Wees lief voor jezelf bij impactvolle veranderingen
Veel HSP’s vinden dat ze hetzelfde moeten zijn als niet-HSP. Wentijd en moeilijke gevoelens die bij veranderingen als HSP komen kijken kunnen dan het idee geven dat je je aanstelt, zeurt, je gewoon ff moet volhouden, er te lang in blijft hangen en het niet (snel genoeg) kunt loslaten. Meestal heeft dit te maken met je schakeltijd en dat is iets waar je niet voor kiest maar nou eenmaal zo werkt in je HSP brein. Daar waar je gevoeligheid voor afwijzing (rejection sensitivity) om de hoek komt kijken kun je er wel wat langer dan wenselijk in blijven hangen. Dan is het handig om daar iets mee te gaan doen, zodat deze afwijzingsgevoeligheid je niet in de weg blijft zitten.
Vond je dit leuk? Deel met anderen:
Bewaar voor later op Pinterest:
Nog geen reacties. Reageer hieronder!