Zelfcompassie voor HSP, 4 tips om milder te zijn voor jezelf

Zelfcompassie voor HSP, milder zijn naar jezelf
7 minuten

Herken je dat je een ander beter behandelt dan jezelf? Dat je compassie hebt voor de gebreken van anderen, maar die van jezelf veroordeelt? HSP’s zijn heel goed in hun tanden op elkaar zetten, volhouden en doorgaan. Daarom is zelfcompassie voor HSP erg belangrijk.

In dit uitgebreide artikel ga ik dieper in op redenen waarom veel hoogsensitieve mensen hard zijn voor zichzelf en vol zitten met zelfkritiek. Want de innerlijke criticus is bij een HSP vaak sterk(er) aanwezig. Ook leg ik uit wat zelfcompassie voor HSP kan betekenen. Milder zijn en jezelf minder veroordelen heeft namelijk allerlei voordelen, zoals bijvoorbeeld een positiever gevoel over jezelf en het leven.

Waarom zijn HSP’s hard voor zichzelf?

Belangrijk om te weten is dat alle hoogsensitieve mensen gevoelig zijn voor omgevingsfactoren. Waren deze positief, opbouwend en stimulerend toen je jong was dan zul je je hoogsensitiviteit niet als last ervaren. Wanneer  je een ingrijpende situatie hebt meegemaakt waarin je afgewezen werd of de omgeving niet prettig of zelfs verwarrend was en onveilig voelde, dan zul je door minder zelfvertrouwen waarschijnlijk eerder last ervaren van je hoogsensitiviteit. Dan betekent zelfcompassie voor HSP des te meer.

Een aantal zaken die mijns inziens ten grondslag kunnen liggen aan hard zijn voor jezelf als HSP:

  • Aanpassen ten koste van jezelf.
  • Anders zijn als HSP.
  • Weinig zelfvertrouwen en jezelf veroordelen.
  • Last hebben van diepe dalen.
Positief denken en HSP

Aanpassen ten koste van jezelf

Hoogsensitiviteit is een karaktereigenschap die voorkomt bij 15-20% van de bevolking. Daardoor neem je meer subtiliteiten waar en verwerkt je ze op een andere, meer diepgaande manier dan niet-HSP’s. Als je niet weet dat dit bij jou anders werkt is de kans groot dat je jezelf bent gaan aanpassen. In het brein van de mens zit namelijk een behoefte om bij de groep te horen.
 
Door de diepgaande manier van verwerken heb je voldoende sudder- en hersteltijd nodig, zodat je niet overladen wordt door prikkels. Doordat je je aanpast aan niet-HSP probeer(de) je dat tempo waarschijnlijk ook aan te houden. Gevolg: te weinig rust + teveel prikkels = overprikkeling. Wanneer dit stelselmatig gebeurt, wordt de overprikkeling chronisch en dit maakt je onder meer sneller emotioneel en gevoeliger voor kritiek.
 
Met als gevolg dat een niet-HSP niet begrijpt waarom je (soms ineens) zo intens reageert en zoiets heeft, zo’n drama is dat toch niet, stel je niet aan! enz. Dit werkt ook weer in de hand dat je je niet begrepen voelt, denkt dat het aan jou ligt enzovoorts. Dus pas je je maar aan om verder gedoe te voorkomen. Herkenbaar? 😉 
 
Dit kan ook perfectionisme, angsten en weinig zelfvertrouwen in de hand werken.

 💡  Wanneer je ingrijpende situaties in je leven hebt meegemaakt, zoals pesten en/of een moeilijke thuissituatie, kan er een afwijzingsgevoeligheid (Rejection Sensitivity) zijn ontstaan. Je kunt dit herkennen aan het feit dat je dan geneigd bent om veel te anticiperen op wat er (mogelijk) mis kan gaan. Lees ook ben jij gevoelig voor afwijzing als HSP?

Zelfcompassie voor HSP

Anders zijn als HSP

Samenvattend: omdat je hoogsensitief bent, ga je anders om met dingen. Je ziet andere dingen, verwerkt ze anders en je komt met andere, soms niet alledaagse, oplossingen. Omdat het voor jou normaal is, denk je dat anderen ook zo zijn. Tot je je realiseert dat niet iedereen even bedachtzaam, zorgvuldig en empathisch is. En bovendien willen niet-hoogsensitieve mensen soms sneller een antwoord dan jij kunt geven, vinden ze je emotioneel of complex en lijken ze situaties zo los te laten die bij jou dagen blijven hangen.
 
En aangezien jij graag reflecteert, vraag je jezelf vast af: wat doe ik verkeerd? Wat kan ik nog verbeteren aan mezelf enz. Daardoor bestaat de kans dat jij je dus gaat aanpassen. Maar stel je voor dat je helemaal niet iets hoeft te veranderen en jij gewoon op jouw manier mag zijn wie je bent? Waarom zou je net zo moeten zijn als de rest? Jij hebt met jouw hoogsensitiviteit andere kwaliteiten, maar ook andere leerpunten dan het gros in de maatschappij. En daar is niets mis mee.

Jezelf veroordelen & zelfvertrouwen

Wanneer je jezelf stelselmatig veroordeelt daalt je zelfvertrouwen. Dat kan vervolgens leiden tot angsten en perfectionisme. Voor je het weet heeft je innerlijke criticus de leiding en bepaalt deze jouw niet al te rooskleurige zelfbeeld. Je merkt dit bijvoorbeeld doordat je het idee hebt dat anderen belangrijker zijn of het in jouw ogen beter doen dan jij.
 
Gecombineerd met je inlevingsvermogen in anderen en hun beleving, heb je als HSP al snel de overtuiging te pakken dat het aan jou ligt en jij er de oorzaak van bent dat een ander zich niet zo fijn voelt. Zo kun je je bijvoorbeeld erg schuldig voelen wanneer je een fout maakt. Of egoïstisch als je nee zegt en voor jezelf kiest.

Hoge pieken, diepe dalen

Nog een ander aspect is dat je als HSP met je intense beleving hoge pieken en diepe dalen kent. Waarbij de dalen door een deel van de HSP’s als lastig wordt ervaren om mee om te gaan. Omdat je situaties diepgaand verwerkt kan je daarmee twee kanten uit: ten positieve of ten negatieve van jezelf. Je kunt jezelf dus diepgaand de put in praten 😉 , maar en dat is het positieve, – al dan niet met een beetje hulp- er ook weer uit! Kortom, tijd voor tips met zelfcompassie voor HSP!

Zelfcompassie voor HSP

Trixie schreef op Instagram in een reactie heel treffend over zelfcompassie:
Als ik in een dal zit, kan ik daar meestal wel iets van leren. Vaak is er dan iemand (bv ikzelf) over mijn grenzen heen gegaan. Vanuit die negatieve emotie kan dan een inzicht groeien (mits je de negatieve emotie niet verdooft of wegstopt) en zo word je steeds wijzer. En kun je de volgende keer eerder bijsturen. Steeds nieuwsgierig en mild naar jezelf kijken, is dus mijn tip. Heb ik mede van @fleurvangroningen (auteur van het boek Leven zonder filter) geleerd.🙌

Zelfcompassie voor HSP – 4 praktische tips

Om te zorgen dat jouw diepgaande verwerking je niet in de weg zit, maar in je voordeel is, volgen hieronder tips voor meer zelfcompassie. Dit is voor elk mens belangrijk, maar als je hoogsensitief bent is het extra belangrijk hier bewust aan te werken. Dit stimuleert namelijk een positiever zelfbeeld, meer ontspanning én plezier in je leven.

Tip 1 | Inzicht in je hoogsensitiviteit

Inzicht in je karaktereigenschap leidt tot meer zelfcompassie voor HSP. Hierdoor ga je je gedachten, emoties en gedrag beter begrijpen. Je bent niet de enige, het is niet raar en heeft een reden dat je bijvoorbeeld meer tijd nodig hebt en sneller overprikkeld bent. (H)erkenning kun je bijvoorbeeld vinden in de artikelen op deze website of in boeken over hoogsensitiviteit. Op de pagina met boekentips voor HSP vind je vele boeken over hoogsensitiviteit en aanverwante onderwerpen.

Zelfcompassie voor HSP

Tip 2 | Begrip voor jezelf in lastige situaties

Heb begrip voor jezelf als je iets lastig vindt aan jezelf of moeite hebt met de situatie. Alles begint met acceptatie van wat er is (zonder zonder oordeel!). Je emoties, je gedachten, de situatie waar je in beland bent enzovoorts. Het is oké dat je je even minder voelt of een mindere dag hebt. Je hoeft niet altijd blij en opgewekt te zijn of direct een oplossing te hebben.

Onthoud: we hebben niet op alles in het leven invloed en we zijn niet perfect. Zelfs als een ander even geen begrip voor jou (of je hoogsensitiviteit) heeft wil dat nog niet zeggen dat jij je begrip voor jezelf maar moet laten varen. Sterker nog: zorg dat je dan juist begrip hebt voor jezelf!

Kristin Neff – Zelfcompassie

Compassie hebben met anderen, dat lukt meestal wel. Maar compassie hebben met jezelf is vaak een stuk moeilijker.

Dat ontdekte psychologe en boeddhist Kristin Neff na haar pogingen om los te komen van de problematische relatie met haar vader.

Steeds weer belandde ze bij verkeerde mannen en in relaties die haar niet gelukkig maakten, totdat ze besefte dat ze pas liefde kon geven als ze zichzelf liefhad. 

Bestellen >>

Tip 3 | Je mag leren (van fouten)

Lukt alles niet in één keer en gaat er weleens wat fout? Geef jezelf niet op je kop, want fouten maken is heel menselijk. Alle ‘succesvolle’ mensen zijn succesvol geworden door vallen en opstaan. Besef dat je beter een fout kunt maken waardoor je dingen leert dan steeds aan de zijlijn blijven staan zonder dat er ook maar iets gebeurt.

Duim omhoog
💡 Draai je focus – wat gaat er goed?
Naast leren van je ‘fouten’ is het handig je aandacht ook te richten op wat er goed gaat. Zo kun je bijvoorbeeld dagelijks in een schriftje bijhouden wat er goed ging, waar je trots op was enz. Soms vinden mensen het prettig daar een leuk tekeningetje bij te maken. Leef je uit! 😉 

Tip 4 | Leg de lat lager voor jezelf

Wanneer je vanuit je perfectionisme de lat op onbereikbare hoogte legt, zul je ook steeds weer teleurgesteld raken als je het niet haalt. Kijk eens wat wel haalbaar is en hou het daarbij. De rest is eventueel mooi meegenomen. Goed is goed genoeg. 😉

💡 De zandbakmodus
Geef jezelf eens een paar weken of maanden in de zandbakmodus in plaats van dat het meteen (of morgen) moet lukken. Dat wil zeggen: de ruimte om uit te proberen en te experimenteren, zonder dat je succesvol moet slagen. Dit geldt bijvoorbeeld voor het vinden van een nieuwe sport, hobby, leren van iets nieuws enz.

Vond je dit leuk? Deel met anderen:

Bewaar voor later op Pinterest:

Zelfcompassie voor HSP

Ook interessant

Nog geen reacties. Reageer hieronder!


Schrijf een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *