Hoe voelt het om hoogsensitief te zijn? Onlangs (2021) werd er aan de Radboud Universiteit wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de beleving van hoogsensitieve personen. De uitkomsten deelden ze in in een infographic (te vinden in een link verderop). In dit artikel lees je er alles over.
Onderzoek naar de beleving van HSP
Voor het onderzoek werden uit 494 aanmeldingen 26 hoogsensitieve mensen geselecteerd, 13 mannen en 13 vrouwen tussen de 25 en 48 jaar. De groep herkenden zichzelf als HSP wat bevestigd werd door een hoge score op de HSP Scale, dat voor onderzoeken naar hoogsensitiviteit (in de wetenschap: sensory processing sensitivity) wordt gebruikt om HSP vast te stellen.
💡 Lees ook: Dit is waar HSP’s het meest tegenaan lopen
Hoe voelt het om hoogsensitief te zijn?
Uit de interviews die werden afgenomen kwamen 6 thema’s naar voren die door bijna alle respondenten zo werden ervaren. Dat suggereert dat onderstaande kenmerken een (globaal) beeld geven van hoe voelt het om hoogsensitief te zijn.
1. Emotioneel reageren
- Sterke positieve en negatieve emoties. Zoals bijvoorbeeld genieten van kleine dingen.
- Ook kwam naar voren dat HSP’s meer tijd nodig hebben om emoties te verwerken. Herkenbaar? 😉
2. Verbondenheid met anderen
- Je merkt op of voelt emoties van anderen.
- Aandacht voor wat anderen nodig hebben, zelfs ten koste van zichzelf.
- Begrijpen van emoties en intenties van anderen.
- Handelen vanuit empathie.
- Verbonden voelen met anderen.
3. Denken
- Je denkt en reflecteert veel.
- Je hebt behoefte aan diepte en betekenis in gesprekken.
- Je maakt je zorgen en piekert (incl doemscenario’s).
4. Overprikkeling
- Overprikkeling door zowel zintuiglijke prikkels als sociale prikkels.
- Effect van overprikkeling op cognitie en op stemming.
5. Details waarnemen
- Je neemt grote hoeveelheden informatie gedetailleerder waar.
6. Algemene kenmerken
- Zelfbeeld en identiteit.
- Stress.
- Vermoeidheid.
Andere kenmerken
Een aantal kenmerken werden door sommigen, maar niet allemaal, benoemd:
- Moeite met (druk of stress van) studie of werk.
- Een grotere hoeveelheid ideeën en creativiteit.
- Introversie en extraversie.
- Harde werkers en perfectionisme.
- Intensiteit en een rijke belevingswereld.
- Spiritualiteit.
Volgens de onderzoekers suggereert dit dat er belangrijke verschillen zijn in hoe HSP’s hun hoogsensitiviteit ervaren. De vraag hoe voelt het om hoogsensitief te zijn? ligt uiteraard genuanceerder dan 6 globale kenmerken. Hierbij spelen (eerdere) ervaringen in het leven bijvoorbeeld ook een rol en deze kunnen per persoon nogal verschillen.
💡 Lees ook: 11 wetenschappelijke HSP weetjes
Hoe om te gaan met overprikkeling?
Er werd ook gevraagd hoe HSP’s omgaan met overprikkeling. Bijna iedereen gaf aan zintuiglijke prikkels te verminderen, de behoefte aan alleen tijd en een stille omgeving of het gebruik van hulpmiddelen om prikkels te verminderen.
Als tweede werden psychologische strategieën genoemd zoals het vragen van steun aan de omgeving, mindfulness, yoga, reflectie, acceptatie en positiviteit.
Een kleine groep gaf aan autonoom te handelen, een carrière te kiezen die bij hoogsensitief zijn past, sporten en gezonde voeding, routine en structuur in te bouwen en het vermijden van geweld en nieuws.
De toekomst
Tot slot kwam naar voren dat zodra HSP’s wisten dat ze hoogsensitief waren (in de studie waren ze gemiddeld 30 jaar toen ze erachter kwamen), dit een positieve invloed op hun leven had. Hoe eerder hoe beter dus! Dat is iets wat ik ook veel zie: als je snapt wat hoogsensitiviteit inhoudt en leert waar je rekening mee moet houden maar ook waar je goed in bent door je sensitiviteit, kun je daarmee een fijn leven leiden.
Het is wat mij betreft mooi dat dit onderzoek zich richt op de belevingswereld van een HSP. Daarmee creëert het meer aandacht en meer begrip voor hoogsensitiviteit.
Hoe ervaar jij leven met je hoogsensitiviteit?
Herken jij je in bovenstaande bevindingen of mis je nog zaken? Laat het hieronder even weten.
Bronnen:
5 Reacties
Hallo Maaike, ik wil er wat graag wat bij zeggen over mezelf. Ik heb mijn leven lang naast hsp of samen want ik heb hsp, een niet doorslaper of een te vroeg wakker worden individu. Heb je hier ervaring over mensen die dat ook hebben. Ik moet er wel bij zeggen dat ik voedsel allergisch ben. Maar hoe dat komt is nog steeds een raadsel. Weet je iemand die dat ook heeft misschien. Die niet lang genoeg kan slapen….om en bij 4 uurtjes maar.
groetjes van Ricardo.
Goedemorgen , bedankt voor bovenstaand artikel/inzicht.
Ik ben jammer genoeg een late learner, en niet zoals uit de studies naar voren kwam rond het 30e levensjaar.
Maar dan, toen ik die leeftijd had, was er nog geen sprake van HSP , in ieder geval ben ik er toen en daarna (tot ) nooit mee in aanraking gekomen. Je ging als lastig kind/ persoon door het leven.
Zo was je, punt uit.
Maar eind goed al goed. Ik kan en zet nu mijn opgedane kennis/ervaringen/inzichten naar mijn beste weten ,sinds die jaren met respect voor elkaar en mij zelf, in ontmoetingen en zeker ook voor mijzelf.
M a w fijn dat ook diep nadenken etc. bij HSP horen.
Groet van een late HSP’er .
Hallo Maaike
ik ervaar mijn hsp soms lastig. Lastig omdat het voor mijn partner lastig is te begrijpen als ik aangeef wat ik nodig heb. Bijvoorbeeld als ik over prikkelt ben, dat ik rust en ruimte nodig heb. Waardoor het langer duurt om er weer bovenop te komen. Omdat dat ook energie van mij vraagt op dat moment. Positief is dat ik vaak aanvoel hoe een ander zich voelt. Daardoor kan ik nu wel stilstaan bij wat ik ook voel zonder mezelf weg te cijferen. Dan laat ik het bij de genen zelf. Door te leren begrijpen wat ik voel en waarom ik me zo voel kan ik beter beslissingen maken voor mezelf en ook leer ik mezelf beter kennen en daardoor kan veel meer aangeven waar mijn grens is. Dat vind ik het meest fijnst van het leren om te gaan met mijn hsp.
hi Maaike,
ik weet nog steeds niet hoe ik een fijn leven kan leiden met mijn hsp. Het belemmert me in heel veel dingen. Ik wil steeds aan iedereen uitleggen wat ik heb/ben. Omdat mensen niet snappen dat ik veel weet/hoor/zie en voel. Ik ben 61, en was altijd “anders”, en sinds 6 jaar weet ik dat ik hsp ben.
Ik vind het leven echt niet makkelijk…..
groetjes Bianca
Bij mij blijft de externe sensorische overlading meestal hangen in mijzelf, Ik ben een HSP’er die ook complex-trauma heeft en voor mij is langzaam herstellen en langere rust belangrijk. Ik merk dat vaak mensen dit nog niet begrijpen en me vaak zetten bij ‘afhaken’. Ook ben ik waarschijnlijk Hoogbegaafd erbij maar omdat ik vroeger als ‘licht verstandelijk beperkt’ ben gezet, het niet kunnen ontwikkelen wat dan weer onderprikkeling geeft maar ook codependency had + pleaser. Ik ben een rustzoeker maar ook een extraverte introvert maar wel de stil en teruggetrokken variant. Ondanks dat ik meer mijn gevoelens weergeef blijft mijn HSP zijn toch moeilijk, waarschijnlijk ook in combinatie met trauma. Voor mij is reflectie ook belangrijk, kijken naar de externe observerende feiten als dingen wat overspoelen. Ik ben inderdaad ook een diepe denker/overdenker en een idealiseer-type. Voor mij is nieuws inderdaad soms te moeten vermijden belangrijk maar heb ik ook amper social-media (te overprikkelend)