Wat is er nodig voor een fijn leven met hoogsensitiviteit?

Een fijn leven met hoogsensitiviteit
9 minuten

Hoogsensitiviteit is een karaktereigenschap dat zich op veel gebieden in het leven laat zien. Vaak gekenmerkt doordat je je anders voelt. Logisch, je brein werkt ook anders. Wat is er nodig voor een fijn leven met hoogsensitiviteit?

In dit artikel neem ik je mee in de wondere en uitgebreide wereld van je hoogsensitieve karaktereigenschap en geef ik je tips hoe je hier mee om kunt gaan. Luister daarbij altijd goed naar jezelf en wees creatief in het toepassen ervan, want wat werkt voor de een kan niet werken voor de ander. Naast hoogsensitiviteit zijn er namelijk nog meer factoren, zoals je fysieke gesteldheid, genen, andere karaktereigenschappen enzovoorts.

Inhoud van dit artikel:

  • Is een leven met hoogsensitiviteit altijd fijn?
  • Ontdek de juiste omstandigheden voor jezelf
  • Voel en stel je grenzen
  • Gevoeliger voor prikkels – de juiste balans
  • Stop & check systeem
  • Wat zijn jouw kwaliteiten als HSP?
  • Emoties van jezelf en aanvoelen van anderen
  • Me-time, kom tot jezelf
  • Rituelen geven rust
  • Wees lief voor jezelf

Is een leven met hoogsensitiviteit altijd fijn?

Voor we dieper ingaan op een leven met hoogsensitiviteit, zou ik graag even willen stilstaan bij het leven. In mijn ervaring zit het leven vol met ervaringen. Sommige ervaringen zijn fijn en anderen voelen vooral als een uitdaging. Dat kan ik niet wegnemen. En ik zou het ook niet willen, want vaak in die uitdagingen liggen kansen voor groei. Mij is ooit toen ik zelf midden in zo’n uitdaging zat, gezegd: ‘Zoals je met sporten spierpijn voelt na het trainen, zo kun je in het leven ook pijn voelen door ervaringen.’ Ik heb hem opgeslagen en steeds als ik weer ergens tegenaan loop herinner ik mezelf hieraan.
 
Moeilijke gevoelens helpen ons ook om in actie te komen. Als alles namelijk prima gaat, is er geen noodzaak tot verandering en bijbehorende ontwikkeling. En hoewel ontwikkeling geen must is, brengt het door middel van nieuwe inzichten wel verdieping in je leven. Inzichten die je kunnen helpen om je bijvoorbeeld minder aan te trekken van wat een ander van je vindt of eerder aan de bel te trekken als je een grens voelt.
 
Kortom, een fijn leven met hoogsensitiviteit wil wat mij betreft niet zeggen dat het altijd een makkelijk en gelukkig leven is. Waar het wel om gaat is dat je weet waarom je anders bent, zodat je keuzes kunt maken die beter bij je hoogsensitieve karaktereigenschap passen. Een mooi voorbeeld is rouw, je kunt in het leven met een positieve mindset rouw niet ineens leuk maken. Rouw is vaak rauw en kan zeker voor hoogsensitieve mensen een extra pittig proces zijn. Weten hoe dit voor je werkt kan je daarbij helpen. Zo hoop ik je met dit artikel te kunnen ondersteunen bij jouw ervaringen in het leven en de rol die hoogsensitiviteit hierbij speelt. Kom je er niet goed zelf uit, neem dan gerust contact op voor HSP begeleiding.

Ontdek de juiste omstandigheden voor jezelf

Ervaar je jouw hoogsensitiviteit vooral als last? Dan is het interessant om te kijken waar dit vandaan komt. Hoogsensitiviteit is een karaktereigenschap met voor- en nadelen, maar onder de juiste omstandigheden hoeft dit geen enkel probleem te vormen. Echter wanneer die omstandigheden wat minder ideaal waren, kan dit nadelige gevolgen hebben. Gebleken is namelijk dat hoogsensitieve mensen gevoeliger zijn voor zowel positieve als negatieve omgevingsfactoren.
 
Prof. Thomas Boyce omschrijft hoogsensitieve mensen ook wel als orchideeën waarbij een veel grotere groep niet-HSP als paardenbloemen worden omschreven. Orchideeën zullen onder de juiste omstandigheden prachtig bloeien waar paardenbloemen het ongeacht de omstandigheden overal goed doen (meer hierover in dit Engelstalige artikel). Als je dit weet van jezelf, kun je gaan kijken welke omstandigheden jij nodig hebt om goed te bloeien. Dit geldt zowel op het werk als thuis, het is belangrijk dat de omgeving bij jou past. Onthoud daarbij dat paardenbloemen het ongeacht de omstandigheden goed doen en dus niet zo bezig zijn met het creëren van de juiste omstandigheden. Jij zult daarom dus duidelijk moeten zijn naar anderen in wat je nodig hebt. Wees specifiek.

 

Meer informatie over de orchidee en de paardenbloem kun je ook vinden in onderstaande Google Talk. Helaas is er geen Nederlandse ondertiteling. Maar voor wie Engels voldoende beheerst, is het zeker de moeite waard.

Voel en stel je grenzen

Grenzen, we hebben ze allemaal. In het contact met zowel jezelf als de ander kun je ze ervaren. Zo zal je lichaam bijvoorbeeld signalen uitzenden wanneer je te lang doorgaat, maar kun je vaak ook waarnemen wanneer een ander je grens bereikt. Dat kan een unheimisch gevoel zijn, of een duidelijke spanning ergens in je lichaam. In elk geval is het belangrijk dat wanneer je een grens voelt, je hierop actie onderneemt. Een ander kan jouw grens namelijk niet bepalen en heeft ook niet jouw beleving. Een klein groepje mensen vindt het lastig dat er grenzen bij een ander bestaan. 😉 Dan moet je zelfs extra goed op je grenzen letten.
 
Als ik het hier in de praktijk met mensen over heb gaat het al snel over de gedachte: maar vindt de ander mij nog wel aardig als ik grenzen stel? Die vraag is begrijpelijk, maar niet helpend. Als jij het belangrijk vindt dat de ander jou aardig vindt, geef je hem/haar namelijk de macht om te bepalen of je wel of niet aardig bent. En die beleving is van de ander en dus altijd subjectief. Als je de ander laat bepalen of je er met jouw grenzen mag zijn, ben je dus continu afhankelijk van de subjectiviteit van de ander en wie je voor je hebt. Er is weleens onderzoek gedaan waaruit globaal het volgende bleek: 33% vind je aardig, 33% is neutraal en 33% vind je niet aardig. Kortom: er is dus altijd een groep die jou niet aardig vindt, hoe hard je ook je best doet.
 
Het is de kunst om dat niet als een persoonlijke afwijzing te zien, maar die mening bij de ander te laten. Een ieder heeft recht op zijn of haar eigen mening en wees eerlijk, vind jij iedereen die je in je leven ontmoet hebt aardig? In de basis draait het erom dat jij jezelf aardig vindt. Mensen komen en gaan per slot van rekening gedurende je leven, maar jij blijft van je geboorte tot je dood bij jezelf aanwezig. Als je steeds over je grenzen laat lopen uit angst dat de ander jou niet aardig vindt, hoe aardig ben jij dan naar jezelf? Je kunt het ook omdraaien: wie jou en jouw grenzen niet respecteert valt in een soort natuurlijke selectieprocedure af. Zij wijzen jou misschien (ogenschijnlijk) af, maar jij wijst niet langer jezelf af. Hoe klinkt dat?! Last but not least, hoe stel je die grenzen dan? Dat leg ik je in dit artikel over grenzen uit.
oorzaken van vermoeidheid bij HSP

Gevoeliger voor prikkels – de juiste balans

Een prikkel is informatie die binnenkomt. Externe prikkels komen binnen via de zintuigen; zien, horen, ruiken, proeven en voelen. Interne prikkels komen binnen via je gedachten, emoties of je lichaam. Als je hoogsensitief bent neem je meer nuances (en dus prikkels) waar en verwerk je deze vanuit meer hersengebieden diepgaander. Dat wil zeggen dat je genuanceerder waarneemt, maar ook voldoende tijd nodig hebt om deze (extra) prikkels te verwerken. Dit verklaart ook waarom HSP’s vaak moeten wennen aan nieuwe situaties of mensen. Je hebt tijd nodig om alle nieuwe prikkels op je in te laten werken. Neem je deze tijd niet dan kunnen prikkels zich opstapelen en heeft het brein moeite deze goed te verwerken. Hierdoor kan overprikkeling ontstaan.
 
Maar er is ook de andere kant van onvoldoende prikkels ervaren. Je brein heeft namelijk behoefte aan een bepaalde hoeveelheid prikkels per dag. Ben je een HSS HSP dan ligt die prikkelbehoefte hoger en ben je een hoogbegaafde HSP dan ligt die prikkelbehoefte doorgaans nog hoger. Krijg je onvoldoende prikkels dan kan onderprikkeling gaan ontstaan. Als je dat doortrekt naar langdurig te weinig prikkels dan kan dat zelfs leiden tot een bore-out. De balans tussen enerzijds voldoende (leuke) prikkels en anderzijds voldoende tijd om deze te verwerken is belangrijk voor een fijner leven met hoogsensitiviteit.

Stop & check systeem

Vind je het lastig om keuzes te maken? Dat komt waarschijnlijk mede door je stop & check systeem. Hoogsensitieve mensen gaan namelijk niet in een lijn van A naar B, maar willen eerst even de hei overzien. Wat zijn de kansen als ik deze stap zet? Hoe voelt het? Maar ook: wat zijn de mogelijke risico’s? Pas als het voldoende heeft gesudderd kan een weloverwogen keuze gemaakt worden. Ik noem dit ook weleens de HSP rem, je remt als het ware even af, bekijkt de situatie grondig en besluit dan hoe je verder gaat.
 
Dit stop & check systeem heeft als voordeel dat keuze’s vaker slagen, maar het kost daarnaast wel extra energie. Wanneer keuzes maken zo lastig is dat je niet in beweging lijkt te komen, kan er sprake zijn van doorgeschoten perfectionisme en/of afwijzingsgevoeligheid. Dan staat de rem als het ware te strak afgesteld.

Wat zijn jouw kwaliteiten als HSP?

Hoogsensitieve mensen zijn vaak reflectief ingesteld. Dat wil zeggen dat je reflecteert op hoe dingen zijn gegaan en kijkt naar wat beter zou kunnen. Gecombineerd met je anders voelen, soms tegen onbegrip aanlopen enzovoorts zie ik veel HSP’s in de praktijk daarom vooral kijken naar wat ze niet goed doen. Dat kan zover gaan dat je de verantwoordelijkheid voor een situatie in z’n geheel op je neemt daar waar een ander ook een deel van de verantwoordelijkheid heeft. Als je daar meer over wilt lezen raad ik je het artikel waar stopt jouw verantwoordelijkheidsgevoel als HSP aan. Betrokkenheid en zorgzaamheid bijvoorbeeld kunnen ook kwaliteiten zijn, mits helder is waar de grens ligt. Ken jij jouw HSP kwaliteiten en wanneer heb je ze ervaren in je leven?

Emoties van jezelf en aanvoelen van anderen

Rouw- en verliescoach Natascha Kayser verwoordde het mooi in haar artikel waarom rouw bij HSP zo hard binnenkomt: “HSP voelen de emoties van anderen (en van zichzelf) beter en heftiger aan dan niet-HSP. Dat maakt niet alleen dat ze doorgaans empathischer zijn, maar ook dat vaak niet goed duidelijk is wat van hen is en wat van een ander. Naast hun eigen emoties hebben HSP dus de neiging ook de emoties van anderen erbij te nemen.” Je voelt emoties intenser en doordat ook de spiegelneuronen (die zorgen voor inlevingsvermogen en empathie) bij HSP actiever lijken te zijn, voel je de emoties van de ander eveneens sterker.
 
Soms voel je iets van een ander al aan nog voordat de ander zich hier zelf bewust van is. Leer onderscheid maken tussen wat van jou is en wat van een ander, bijvoorbeeld doordat je even checkt hoe de ander zich voelt. Daarmee voorkom je meteen ook dat je aanvoelen en invoelen verward. Iets wat de ander doormaakt kan soms ook gevoelens in jezelf oproepen van eigen (eerdere) ervaringen bijvoorbeeld. En voor wat betreft de intensiteit van de emoties, of ze nu van jezelf zijn of van de ander: zorg goed voor jezelf. Wanneer emoties te heftig zijn schiet je stressbrein aan en kun je tijdelijk minder tot niet meer logisch nadenken. Emoties zijn dan niet de beste raadgevers. Geef jezelf de tijd om emoties te laten zakken voor je reageert of een beslissing neemt.
6 communicatieproblemen voor een HSP met een niet-HSP

Me-time, kom tot jezelf

Ben je geneigd om maar door te gaan of de ander meer centraal te zetten? Het overkomt veel hoogsensitieve mensen en het is belangrijk dat je tijdig rust neemt, op jouw manier weliswaar. Een van de pijlers voor de praktijk is onder andere ontstaan doordat ik niet veel kon met standaardtips voor een leven met hoogsensitiviteit als tot rust komen met mindfullness, of een serie op de bank. Of dat yoga en meditatie het geheim tot ontspanning was voor elke HSP. Nou is dat voor een deel van de HSP’s zeker zo, maar voor mij en anderen met mij werkte dat niet of zelfs averechts. Ik had juist actie of interessante nieuwe informatie nodig om te ontspannen, maar wel in een rustige omgeving. Yoga deed voor mij te weinig, ik had (en heb) juist krachttraining nodig en de uitdaging om me daarin te ontwikkelen. Dit deed me beseffen dat er geen ‘standaard’  was en dat je vooral goed moet luisteren naar jezelf.

💡  Ontdek wat voor jou werkt om te ontspannen. Op welke manier kom jij tot rust? Probeer het uit. Ter inspiratie heb ik een blog met ontspanningstips voor je en het ideale me-time recept voor HSP. Ik wens je veel relaxplezier op jouw manier!

Rituelen geven rust

Prikkels, ervaringen gedurende de dag en onverwachtse situaties kunnen soms best intens zijn. Naast voldoende me-time kunnen rituelen je ook rust bieden. Omdat het zich dagelijks herhaalt, geeft dit een veilig en vertrouwd gevoel. Dit kan bijvoorbeeld ook goed helpen om je dag af te sluiten en je voor te bereiden op een goede nachtrust. Het hoeven geen ingewikkelde en langdurige rituelen te zijn. Hou het simpel en dicht bij jezelf, zo is het ook haalbaar om het dagelijks uit te voeren. In de kracht van dagelijkse rituelen voor HSP licht ik dit verder toe en geef ik je een aantal tips ter inspiratie.

Wees lief voor jezelf

Ben je streng voor jezelf?Heb je bijvoorbeeld vaak het gevoel dat je van alles moet van jezelf of een ander? Pas je je (te) gemakkelijk aan en ten koste van jezelf? Ben je geneigd tot doorgeschoten perfectionisme? Dan wordt het hoog tijd om wat liever voor jezelf te zijn. Je bent namelijk een mens, je mag dingen leren, fouten maken, niet perfect zijn en zou hier en daar een doodgewone mindere dag kunnen hebben. Daar is helemaal niets mis mee. Wellicht is je ooit anders geleerd of kreeg je signalen dat je niet goed genoeg was. Maar nu kun je dat zelf (leren) bepalen en mag je gewoon oké zijn zoals je bent. Lief zijn voor jezelf is een belangrijke basis van een fijn leven met hoogsensitiviteit. Om je wat inspiratie mee te geven zijn hier 7 HSP tips om liever voor jezelf te zijn.

Vond je dit leuk? Deel met anderen:

Bewaar voor later op Pinterest:

Een fijn leven met hoogsensitiviteit

Ook interessant

2 Reacties

  1. Ik heb heel veel aan de door gestuurde informatie. Het geeft mij meer inzicht in mijzelf en ook met mijzelf te leven en te accepteren. Eigenlijk ben ik wel een aardig / mooi mens, heeft wel 75 jaar geduurd om dat te ontdekken.
    Het is nooit te laat om iets nieuws te leren……
    Lenneke Schiereck

  2. Blij met wat ik allemaal lees. Èn inzicht hoe hard en meedogenloos anderen en ikzelf ben om gegaan met ’t zó gevoelig zijn… Veel gevolgen. Goed om nu zoveel te herkennen. Ook over rouw. Ik verzet m’n ‘hekken’ en maak een groter ‘veld’ voor mezelf, zodat ik kan bijkomen en uitrusten… Hekken die ’t geweld van oordelen onbegrip en veroordelen (ook van mezelf) mogen buitensluiten… en waar ik mag zijn… Dank.
    Marja


Schrijf een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

For security, use of Google's reCAPTCHA service is required which is subject to the Google Privacy Policy and Terms of Use.