Ben je hoogsensitief of heb je daar een vermoeden van? Check dan de 20 signalen hieronder om te zien of je misschien hoogsensitief bent. Het zou zomaar kunnen dat je er een aantal herkent. Je zou dan aansluitend de uitgebreide HSP test kunnen doen. Hoogsensitiviteit kun je namelijk alleen vaststellen via HSP zelftesten. Er bestaat geen diagnose hoogsensitiviteit, omdat het geen stoornis maar een persoonskenmerk.
1. Je voelt je anders dan anderen
Veel HSP hebben sinds hun jeugd het gevoel al anders te zijn dan de mensen om hen heen. Dat is niet alleen een gevoel, het hoogsensitieve brein werkt ook anders ten opzichte van een niet-hoogsensitief brein.
2. Je neemt meer subtiele signalen waar
Herken je dat je allerlei subtiele signalen oppikt die anderen niet lijken op te merken? Een van de hoofdkenmerken van hoogsensitiviteit is de opmerkzaamheid. Dit is het vermogen om zowel interne prikkels (gevoelens, gedachten, fysieke ervaringen) als externe prikkels op subtiel niveau waar te nemen. Bijvoorbeeld een collega die niet lekker in zijn vel zit, maar daar niets over heeft gezegd. Toch zie je aan zijn houding, blik of manier van spreken dat er iets aan de hand is.
3. Je hebt tijd nodig
Waar anderen heel ad rem antwoord geven bedenk jij het perfecte antwoord elke keer als het gesprek al afgelopen is. Herkenbaar? De reden daarvoor is namelijk het tweede hoofdkenmerk van hoogsensitiviteit: de diepgaande verwerking. Voor je een antwoord geeft, gaan er eerst allerlei processen in je brein lopen en pas als je de hei voldoende overzien hebt rolt daar het antwoord uit. Soms of misschien wel vaak, dus net te laat. Maar niet getreurd, als je dit weet van jezelf kun je dat in veel gevallen prima opvangen door aan te geven dat je er nog even over nadenkt.
4. Je overweegt je keuzes zorgvuldig
En het blijft niet bij een later antwoord, ook keuzes duren daardoor vaak langer. Je bekijkt eerst grondig alle opties die er zijn, wikt en weegt de kansen en de risico’s en beslist uiteindelijk in het belang van zowel jezelf als de ander. Best wel even een proces dat de nodige tijd en energie kan vergen. Voordeel is dat je door dit proces vaak met mooie en soms ook creatieve ideeën en oplossingen komt (soms in complexe situaties) waar meestal iedereen wat aan heeft.
5. Je reageert sterker op omgevingsfactoren
Heb jij veel extra veel last van negativiteit om je heen en fleur je juist op van kleine positieve gebeurtenissen? Dit komt onder andere door de korte variant van het 5-HTTLPR-gen dat in wetenschappelijk onderzoek vaak bij hoogsensitieve mensen is gevonden. Door deze variant van het gen ben je vatbaarder voor sociale factoren en ervaringen in je omgeving, terwijl het er ook voor zorgt dat je beter functioneert onder positieve omstandigheden.
6. Je bent vatbaarder voor stress en overprikkeling
Als er teveel gebeurt of je onvoldoende me-time neemt raak je gestrest en kan er overprikkeling ontstaan. Dit is geen HSP kenmerk, maar wel een gevolg dat voort kan komen uit je HSP brein gecombineerd met andere factoren: een vol hoofd, moeite met focussen, prikkelbaarheid of tranen die hoog zitten.
Goed om te weten: overprikkeling kan ook ontstaan door andere oorzaken zoals trauma’s, NAH (niet aangeboren hersenletsel), stoornissen beschreven in de DSM, een verlieservaring of bijvoorbeeld maatregelen door een pandemie waardoor het brein niet meer gewend is aan bepaalde prikkels zoals drukke menigtes.
7. Negatieve situaties blijven langer hangen
Het hoogsensitieve brein heeft het moeilijker met gekleurde informatie zegt klinisch psychologe Elke van Hoof in haar boek ‘Hoogsensitief’. Dat houd in dat als je een emotionele reactie hebt op een situatie, je je daar als HSP minder goed van los kunt maken. Denk bijvoorbeeld aan onrecht zoals dierenleed en mensenleed, maar ook negatief (en emotioneel) nieuws zoals een oorlog en allerlei talkshows met sterke (emotionele) meningen rondom de huidige pandemie bijvoorbeeld. En omdat dit in het brein in dezelfde regio zit als overprikkeling, versterken beiden elkaar ook nog eens.
8. Je houdt van diepgang
Of het nu om diepgaande gesprekken met anderen, een goed boek of een film met inhoud gaat, jij houdt van diepgang. Door je diepgaande verwerking denk je automatisch dieper over dingen en het leven na. Koetjes en kalfjes zijn niet aan jou besteed.
9. Je hebt een sterk rechtvaardigheidsgevoel
Is jou of iemand in je omgeving onrecht aangedaan? Grote kans dat jij daar sterk emotioneel op reageert. Hoogsensitieve mensen komen vaak voor de underdog op en hebben veel last van onrechtvaardigheid. Deze gevoelens kun je niet uitschakelen, maar je kunt er ook niet altijd iets mee. Leer in die gevallen je gevoelens te dragen en probeer niet te gaan vechten tegen de bierkaai, want dat kost nodeloos veel energie en levert vaak alleen maar (meer) frustratie op.
10. Je kunt snel verbanden leggen
Je vermogen om te anticiperen op situaties heeft te maken met je diepgaande verwerking. Zo zie je sneller het grotere plaatje en vanuit daar meerdere stappen. Wat daar wel eens lastig aan kan zijn is dat niet-HSP het nog niet (over)zien en pas een paar maanden ineens het ‘wiel’ denken uit te vinden. Maar in feite heb jij dat -indien van toepassing- toen al aangegeven en is het kwartje nu dus gevallen. 😉
11. Je geniet intens van de kleine dingen
Hoogsensitiviteit komt met een aantal prachtige talenten. Je vermogen om subtiele signalen op te pikken zorgt er namelijk samen met je vatbaarheid voor (positieve) omgevingsfactoren voor dat je intens kunt genieten van de kleine dingen. Een glimlach, prachtige bos bloemen, mooie ondergaande zon etc.
12. Verjaardagen skip je liever
Of het nu om je eigen verjaardag of die van de mensen om je heen gaat, je favoriete activiteit zal het niet worden. De drukte en de koetjes en kalfjes gesprekken zijn vaak niet de ingrediënten waar jij warm voor loopt. Je kunt natuurlijk niet elke verjaardag gaan mijden, maar je kunt wel kijken hoe je ermee omgaat. Ga bijvoorbeeld niet te lang, vier het in besloten kring (zo spreek je nog eens iemand) of buiten de deur (scheelt je visite verzorgen in huis) of spreek een alternatief af met de jarige of je gasten.
💡 Lees ook: 4 handige HSP tips voor verjaardagen
13. Je hebt een sterke intuïtie
Met jouw vermogen om subtiele signalen waar te nemen en deze diepgaand te verwerken gebeurt er op onbewust niveau ook regelmatig genoeg. Het komt vervolgens jouw bewustzijn binnen met gedachten of gevoelens als: ‘ik heb er (g)een goed gevoel over, ik weet gewoon dat ik dit wel of niet moet doen. Zonder dat je het goed kunt verklaren of onderbouwen. Neem dit soort gedachten en gevoelens serieus, je neemt meer waar dan je denkt! Let wel op dat je angst niet met intuïtie verward. Angst kan je uit alle macht weerhouden van dingen, meestal voelt dit als een verkramping, niet vrij en gespannen.
14. Nieuwe situaties en veranderingen kunnen lastig zijn
Vaak moeten HSP even wennen aan een nieuwe situatie. Denk daarbij aan een nieuwe baan, nieuw huis, ontmoeting met iemand die je nog niet kent. Maar bijvoorbeeld ook door een vrij plotselinge verandering van de planning. Je hebt je net ingesteld op de dag en dan loopt deze ineens anders. Je brein heeft dan even schakeltijd nodig (want gaat dit even grondig verwerken).
15. Je hebt regelmatig me-time nodig
Alle prikkels die je opmerkt en de diepgaande verwerking in je brein die daarop volgt vragen best wat energie. Pauzes om even bij te komen en weer op te laden zijn dan ook broodnodig voor het hoogsensitieve brein. Als je hoogsensitief bent, is het dus helemaal niet gek dat je behoefte hebt aan meer me-time. Het is geen kwestie van minder aankunnen, maar je doet méér per situatie en je hebt nou eenmaal geen eeuwige voorraad aan energie. 😉
16. Je hebt een sterk verantwoordelijkheidsgevoel
Een van de vele HSP talenten is je verantwoordelijkheidsgevoel. Je houdt je aan de afspraken, werkt gedisciplineerd en zorgvuldig en je zorgt dat het op tijd af komt.
Een nadeel van dit talent kan zijn dat het doorslaat naar oververantwoordelijkheid. In dat geval neem je de verantwoordelijkheid van anderen ook op je.
17. Je bent streng voor jezelf
Moet jij veel van jezelf? En mag je anderen niet teleurstellen, laat staan fouten maken? Streng zijn voor jezelf komt onder veel HSP’s voor. Als je dit bij jezelf herkent is leren milder naar jezelf te kijken een belangrijk leerpunt. Dit geeft je meer ruimte om te zijn wie je bent. Ik werk er via ACT (Acceptance and Commitment Therapy) vaak met mensen aan in de praktijk.
18. Je bent graag thuis
Een overvolle agenda en elke avond de deur uit hoeft voor jou niet, zeker niet doordeweeks naast een gezin en drukke baan. Lekker op de bank genesteld met een fijne serie, goed boek of vul hier je eigen activiteit in is voor jou net zo goed.
Kleine kanttekening voor de extraverte HSP, high sensation seeker HSP en hoogbegaafde HSP die ook voldoende (voedende) prikkels nodig hebben. Waarschijnlijk luistert de balans voor jou tussen voldoende rust én voldoende activiteiten wat nauwer.
💡 Lees ook: 4 verschillende HSP types, welke ben jij?
19. Je kunt soms overanalyseren en denken in doemscenario's
En laat bij een aantal HSP’s dat ‘soms’ maar weg. Een hoofd dat soms tot regelmatig overuren draait is een bekende uitdaging van veel HSP. Vanuit de diepgaande verwerking bekijk je de kansen en risico’s voor je een volgende stap zet. Dit maakt je ook vatbaarder voor het focussen op doemscenario’s. Wat als het nou niet goed gaat? Stel je voor dat…
20. Je zelfreflectie zet je aan tot ontwikkeling
Veel HSP’s hebben mede door hun diepgaande verwerking een goed ontwikkeld zelfreflecterend vermogen. Dit stelt je in staat om te reflecteren op je handelen, daar lessen uit te halen en jezelf zo verder te ontwikkelen. Dit wordt vaak als zingevend ervaren, niet doelloos blijven herhalen maar leren en zo nieuwe wegen in het leven leren kennen. Deze diepgang is voedzaam voor hoogsensitieve mensen.
Disclaimer: vanuit de wetenschap bestaan er nog geen officiële HSP kenmerken en soms kunnen signalen lijken op gevolgen van andere oorzaken. Overprikkeling is daar een goed voorbeeld van. Bovenstaand lijstje en de HSP testen zijn dan ook vooral bedoeld om een mogelijke indicatie te geven, er kunnen geen rechten aan worden ontleend.
Ben je hoogsensitief? Doe de uitgebreide HSP test
Dit waren de 20 signalen dat je misschien hoogsensitief (HSP) bent. Wil je weten of je hoogsensitief bent? Maak dan deze uitgebreide zelftest en ontdek meer over jezelf.
Nog geen reacties. Reageer hieronder!